Piekoszów i jego zabytki

Piekoszów to pełna uroków gmina, leżąca na zachodnim skraju Gór Świętokrzyskich, w widłach rzek Bobrzy i Łososiny, zwanej Wierną Rzeką. Na terenie gminy Piekoszów znajduje się 25 obiektów zabytkowych.

WIZYTÓWKA PIEKOSZOWA - PODAMCZE PIEKOSZOWSKIE

W Podzamczu Piekoszowskim na niewielkim wzniesieniu stoją z daleka mało widoczne, bo zasłonięte drzewami XVII-wieczne ruiny zamku, do złudzenia przypominające pałac biskupi w Kielcach. Ten piękny barokowy pałac ukończony w 1655 roku stanowił rezydencję rodu Tarłów, który na początku XVII wieku był właścicielem Piekoszowa i sąsiadującego z nim Rykoszyna. Legenda mówi, że Aleksander Tarło podczas uczty wydanej w kieleckim pałacu przez biskupa Jakuba Zadzika, chciał zaprosić ekscelencję do złożenia wizyty w Piekoszowie. Dumny biskup odmówił, a dotknięty takim potraktowaniem Tarło miał odpowiedzieć:

- Zapraszam więc ekscelencję do siebie za dwa lata, do takiego samego pałacu, jaki tu biskupie posiadasz. Niedługo potem w Podzamczu Piekoszowskim wyrósł pałac, którego projektantem i budowniczym był Tomasz Poncini. Ten sam, który zaprojektował kielecką budowlę. Roboty rozpoczęto w 1649 roku, a ukończono prawdopodobnie w 1655, tuż przed najazdem Szwedów na Polskę. Dobra Tarłów w 1842 roku nabył Kazimierz Sosnowski, który szybko pozbył się majątku. Już wtedy budynek byt zaniedbany, woda ciekła przez dach, wreszcie pożar całkiem zniszczył pokrycie. Po wojnie pieczę nad częściowo funkcjonującym jeszcze pałacem przejęło państwo. W 1956 roku podjęto decyzję o jego częściowej odbudowie, gdzie miano odrestaurować kilka bądź kilkanaście pomieszczeń, w których organizowano by konferencje, szkolenia, narady. Ówczesne władze przeliczyły się jednak z możliwościami finansowymi i ostatecznie, do 1964 roku, udało się zaledwie zabezpieczyć ruiny przed dewastacją oraz wyremontować kilka niewielkich pomieszczeń na parterze. Opieki nad odnowionymi komnatami podjął się sołtys Podzamcza Piekoszowskiego, artysta ludowy i miłośnik zabytków Jan Ciołak. Własnym sumptem zorganizował tu niewielkie muzeum etnograficzne. Na jakiś czas pałac, przynajmniej w niewielkiej części ożył, zaczęli przyjeżdżać turyści, wycieczki szkolne, a nawet artyści malarze urządzali tu plenery. Na przełomie lat 60. i 70. wydawało się, że pałac w całości wróci do dawnej świetności. W powstałym wówczas Państwowym Gospodarstwie Ogrodniczym w Piekoszowie narodził się projekt odbudowy obiektu, z przeznaczeniem go na ośrodek wypoczynkowo-szkoleniowy. Czasy się zmieniły. Dzisiaj nikt już nie mówi o odbudowie zamczyska.
SANKTUARIUM W PIEKOSZOWIE Z CUDOWNYM, XVII-WIECZNYM OBRAZEM MADONNY Z DZIECIĄTKIEM

W 1366 roku został wybudowany pierwszy kościół pod wezwaniem Świętego Jakuba Apostoła. Obecny, trójnawowy kościół zbudowano w XIX wieku. W głównym ołtarzu znajduje się łaskami słynący obraz Matki Bożej Miłosierdzia. Obraz został namalowany przez nowicjusza Paulinów w Częstochowie Krzysztofa Lateckiego w 1691 roku. Został przekazany ówczesnemu proboszczowi Piekoszowa. W święto Wniebowstąpienia Pańskiego, 21 maja 1705 roku, na obrazie tym, znajdującym się na plebanii, widziano krwawe łzy. Zjawisko to trwało długo. Do Piekoszowa przybywali wierni, by wypraszać nadzwyczajne łaski. Kronika podaje, że w latach 1705-1743 wierni otrzymali 284 uzdrowień lub innych szczególnych łask.

Cudowne uzdrowienia zdarzają się po dziś. W 1706 roku obraz został przeniesiony z plebanii do kościoła. 8 września 1968 roku został koronowany przez prymasa Polski kardynała Stefana Wyszyńskiego, a później rekoronowany przez prymasa Józefa Glempa 18 maja 1986 roku. Do sanktuarium przybywają liczne pielgrzymki. W sąsiedztwie świątyni wybudowano Dom dla Niepełnosprawnych. Odbywają się w nim rekolekcje oraz zajęcia rehabilitacyjne dla niepełnosprawnych.