fot. Barbara Koś
Publikacja "Siostry zakonne w obozach pracy w PRL w latach 1954- 1956" zdobyła tytuł Książki Historycznej Roku 2009, a także Nagrodę Czytelników.
(fot. fot. Barbara Koś)
Doktor habilitowany, siostra Agata Mirek, pracownik naukowy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego podjęła próbę przedstawienia jednej z kart najnowszej historii żeńskich wspólnot zakonnych w Polsce, jaką było przetrzymywanie ponad tysiąca sióstr zakonnych w obozach pracy przymusowej w latach 1954-1956.
- Była to tak zwana Akcja "X-2" - mówiła Agata Mirek. - Operacji wysiedlenia zakonnic i likwidacji domów zakonnych, dokonano w 1954 przez władze PRL.
Represje, jak przypomniała siostra Agata Mirek, objęły dziesięć zgromadzeń. Wśród nich - sióstr elżbietanek i sióstr świętej Jadwigi. Wysiedlono w ten sposób ponad 1500 sióstr zakonnych z klasztorów na terenie województw: opolskiego, wrocławskiego i ówczesnego stalinogrodzkiego czyli katowickiego.
-Wywiezienia uzasadniano koniecznością likwidowania niemieckich wpływów w środowiskach zakonnych - mówiła siostra Agata.- Posługiwano się wtedy słowem rewizjonizm, z którym trzeba było walczyć.
W akcji brali udział funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa, milicji, Rady Narodowej i tak zwany czynnik społeczny. Przygotowano środki transportu i miejsca odosobnienia.
3 sierpnia 1954 w nocy milicja wtargnęła do domów zakonnych. Zakonnicom pozwolono zabrać tylko najpotrzebniejsze rzeczy i wywieziono je do obozów pracy w całej Polsce.
W latach 1956-1958, jak pisze Agata Mirek, zakonnice odzyskały wolność. Nie miały jednak do czego wracać. Władze zagrabiły siostrom ponad trzysta obiektów, w tym szpitale, domy opieki, przedszkola, sierocińce oraz grunty i budynki klasztorne. Do dziś państwo nie zwróciło zgromadzeniom około 30 procent zagrabionego bezprawnie mienia.
-Pisząc tę książkę, która jest moją rozprawą habilitacyjną, wykorzystałam przede wszystkim materiały Instytutu Pamięci Narodowej - tłumaczyła siostra Agata.
W 2002 roku Instytut Pamięci Narodowej w Katowicach rozpoczął śledztwo w sprawie operacji X-2, jednak zostało ono umorzone ze względu na śmierć sprawców i niewykrycie części winnych.
Książka jest bardzo bogata. Autorka zaczyna rozdziałem: komunizm w walce z Kościołem katolickim i żeńskim ruchem zakonnym w Europie a kończy opisem akcji X-2, przedstawieniem życia codziennego zakonnic w obozach pracy aż po likwidację obozów i powrót sióstr na Ziemie Zachodnie.
Uzupełnieniem spotkania był film "Operacja X 2", którego twórcy wykorzystali wypowiedzi zakonnic deportowanych w latach pięćdziesiątych do obozów pracy.
Publikacja "Siostry zakonne w obozach pracy w PRL w latach 1954- 1956" zdobyła w Konkursie im. Oskara Haleckiego tytuł Książki Historycznej Roku 2009, a także Nagrodę Czytelników jako najlepsza książka naukowa opisująca losy Polski i Polaków w XX wieku. Książka otrzymała również Feniksa 2010, wyróżnienie Stowarzyszenia Wydawców Katolickich.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
