Zdrowie i...inteligencja z ryb

Inteligencja bierze się z ryb

Inteligencja bierze się z ryb

Konsumpcja ryb morskich i owoców morza u kobiet w ciąży ma wpływ na wyniki rozwoju systemu nerwowego u dzieci - zaobserwowali naukowcy. Ryby morskie i owoce morza są dominującym źródłem kwasów omega-3, które mają kluczowe znaczenie dla optymalnego rozwoju systemu nerwowego człowieka. Jednakże, w USA kobietom zaleca się ograniczenie spożycia ryb morskich i owoców morza w okresie ciąży do ilości 340 gramów tygodniowo. Konsumpcja ryb morskich i owoców morza w okresie ciąży poniżej 340 gramów tygodniowo kojarzona jest ze zwiększonym ryzykiem osiągnięcia przez dziecko najniższego poziomu IQ. Niskie spożycie ryb morskich i owoców morza przez ciężarne kobiety wiązane jest też z zwiększonym ryzykiem niższych niż optymalne wyników w zakresie zachowań prospołecznych, prawidłowej motoryki, komunikowania się oraz rozwoju społecznego. Wyniki każdego pomiaru wykazały, że im niższe jest spożycie ryb morskich i owoców morza w okresie ciąży, tym wyższe jest ryzyko gorszego rozwoju dziecka.

* Co dobrego mamy z ryb oprócz tranu, którym straszy się dzieci - niejadki?
- Ryby są źródłem dobrze przyswajalnego białka, bardzo rzadko powodują alergie (uczulają najczęściej owoce morza, głównie skorupiaki - krewetki, homary, małże). Gatunki morskie są źródłem dobroczynnych kwasów tłuszczowych omega - 3, które poprawiają funkcjonowanie układu krwionośnego, zapobiegają miażdżycy i nadciśnieniu tętniczemu, chronią przed zawałem serca.

* Wiadomo, że ryby rybom nierówne. Które są najzdrowsze?
- Najzdrowsze są ryby z zimnych mórz północnych, ponieważ zawierają najwięcej kwasów tłuszczowych omega - 3, np. łosoś, śledź, mintaj, dorsz, kergulena, morszczuk, halibut, ale polecam również kosmopolityczną makrelę, piklingi, solę. Z uwagi na większą zawartość tranu te ryby są nieco bardzie kaloryczne od gatunków występujących w morzach cieplejszych, ale to zdrowe kwasy tłuszczowe.

* A te z cieplejszych mórz są mniej wartościowe?
- Też są zdrowe, zwłaszcza dla osób, które muszą liczyć się z kaloriami, ponieważ te ryby mają chudsze mięso od gatunków z mórz zimnych. W związku z tym mają nieco mniej dobroczynnego tłuszczu omega - 3. Jeśli chodzi o ryby z mórz cieplejszych warte polecenia są tuńczyki i marliny.

* Czyli nieważne zimno, czy ciepło wodne, najważniejsze, żebyśmy jedli ryby. A czym się kierować przy wyborze dania rybnego?
- Najważniejsze, żebyśmy wybierali do konsumpcji świeże ryby, takie, które trafiają na stół bezpośrednio po odłowieniu. Z tego względu obecnie nad Bałtykiem najlepiej jeść śledzie, a nad jeziorami - sieje, sielawy, sandacze, leszcze, sumy, szczupaki, okonie. W przypadku tych gatunków mamy gwarancję, że są świeże i nie z hodowli. O miejscowe, dziko żyjące i odławiane w okolicy gatunki najlepiej pytać w gospodarstwach agroturystycznych.

* Czy to znaczy, że ryby hodowlane są niezdrowe?
- Oczywiście ryby hodowlane takie jak pstrąg, troć i karp też są zdrowe, ale te, które żyją dziko mają bardziej wartościowe mięso. Nie polecam spożywania ryb z chowu klatkowego, hodowanych w ujściu rzek, gdzie zbierają się różne zanieczyszczenia. Do takich ryb należą np. panga i łosoś o bardzo mocno wybarwionym pomarańczowo mięsie.

* Będąc nad Bałtykiem trudno nie spróbować świeżo wysmażonej flądry.
- Tej ryby nie polecam małym dzieciom i kobietom w ciąży. Flądra jest rybą spędzającą całe życie przy dnie morskim. Niestety, nasz Bałtyk jest bardzo brudny, na dnie zalega mnóstwo wraków statków, są odpady paliwa, metale ciężkie, pierwiastki promieniotwórcze. Jeśli w mięsie ryby skumulują się te sub-stancje, zjedzenie ich na pewno nie wyjdzie nam na zdrowie.
Warte polecenia są za to gatunki egzotyczne, takie jak płaszczka, ryba - miecz, płetwa rekina, okoń nilowy czy owoce morza - ośmiorniczki i nasz rodzimy węgorz odławiany w jeziorach, mimo że bardzo tłusty, zawiera ważne dla układu krążenia kwasy omega - 3.

* Jeśli sami kupujemy rybę, czym się kierować, żeby wybrać zdrowe mięso?
- To zależy, czy szukamy ryby świeżej, czy mrożonej. Świeża ryba powinna mieć różowe, sprężyste mięso, czystą skórę, wyraźne, niezmętniałe oko i świeży zapach. To bardzo ważne cechy, bo ryba psuje się bardzo szybko. Zwróćmy też uwagę, czy nad mięsem nie latają muchy. Ryba zamrożona powinna być w osobnych, prostych płatach lub kostkach. Wszelkie deformacje, zagięcia, zlepienia płatów sugerują, że ryba uległa rozmrożeniu, a potem ponownie ją zamrożono. Taka nie nadaje się do spożycia. Konserwy rybne należy wybierać tak, aby puszka nie była wzdęta, nie należy przechowywać ich na słońcu. Lepsze będą ryby w sosie własnym niż w oleju, bo mają mniej kalorii.

* Jak najlepiej przyrządzać rybę, aby zachowała dużo swoich zdrowotnych właściwości? My, Polacy lubimy najczęściej rybę w panierce smażoną na głębokim oleju.
- Przez co fundujemy sobie bombę kaloryczną. Najzdrowsza jest ryba gotowana na parze, opiekana na grillu, czy upieczona w domowym piekarniku lub na patelni pod folią. To nie wymaga wielkich zabiegów. Wystarczy sprawioną i oczyszczoną rybę wyłożyć od środka ziołami, spiąć wykałaczką lub związać nitką, zawinąć w folię aluminiową lub włożyć do specjalnej siatki do przyrządzania ryb i piec 15-20 minut na grillu. Płaty wystarczy opiekać przez 10 - 15 minut. To samo można zrobić w domowym piekarniku lub na patelni teflonowej pod pokrywką. Ryba nie potrzebuje tłuszczu do pieczenia, wykorzystuje ten, który sama zawiera.

* Z jakimi ziołami najlepiej łączyć rybę?
- To zależy od gatunku i rodzaju mięsa. Na pewno dobrze połączy się smak cytryny, mięty, zielonej pietruszki, oregano, koperku, bazylii. Ryby żyjące w jeziorach dobrze łączą się z majerankiem, estragonem. Najlepiej wysiać sobie w domu ziołowy ogródek na parapecie i dodawać świeże zioła.

* Dziękuję za rozmowę.