Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Co robić, by dzieci miały zdrowe zęby? Poznaj sprawdzone metody

Izabela Mortas
Lekarz stomatolog Alicja Szot-Trepka jest dobrze znana ze znakomitego podejścia do małych pacjentów. Prowadzi prywatny gabinet przy Piramowicza w Kielcach, znana jest także uczniom ze szkoły integracyjnej przy Jasnej, gdzie również ma gabinet.
Lekarz stomatolog Alicja Szot-Trepka jest dobrze znana ze znakomitego podejścia do małych pacjentów. Prowadzi prywatny gabinet przy Piramowicza w Kielcach, znana jest także uczniom ze szkoły integracyjnej przy Jasnej, gdzie również ma gabinet. Dawid Łukasik
Kiedy udać się na pierwszą wizytę do dentysty z dzieckiem? Jak zachęcić maluchów i tych starszych do czyszczenia zębów? Czy trzeba dbać o mleczaki? O profilaktyce zębów najmłodszych i dzieci w wieku szkolnym rozmawiamy z Alicją Szot - Trepką, kielecką stomatolog, szczególnie lubianą przez małych pacjentów.

Czym myć zęby?

W tej chwili dentyści korzystają z licznych materiałów dydaktycznych, które zachęcają małych pacjentów do odwiedzania gabinetu stomatologicznego.

W tej chwili dentyści korzystają z licznych materiałów dydaktycznych, które zachęcają małych pacjentów do odwiedzania gabinetu stomatologicznego. Dawid Łukasik

W tej chwili dentyści korzystają z licznych materiałów dydaktycznych, które zachęcają małych pacjentów do odwiedzania gabinetu stomatologicznego.
(fot. Dawid Łukasik)

Czym myć zęby?

W tej chwili na rynku dostępne są różne rodzaje szczoteczek: manualne i elektryczne. Szczególnie polecane są szczoteczki elektryczne ze względu na dokładniejsze wnikanie ich włosia w przestrzenie trudno dostępne do czyszczenia, kontrolowaną siłę nacisku szczoteczki na zęby i możliwość doboru odpowiedniego programu do rodzaju zębów (uzębienie mleczne, mieszane, stałe, choroby przyzębia oraz aparaty ortodontyczne).

Wybór rodzaju szczoteczki manualnej zależy od indywidualnej wrażliwości zębów i dziąseł. Najczęściej zaleca się używanie szczoteczki o średniej twardości. Dla najmłodszych przygotowuje się specjalne szczoteczki przystosowane do uzębienia mlecznego. Bardzo ważny jest dobór odpowiedniej pasty do zębów - powinna być dostosowana do wieku i potrzeb pacjenta.

Profilaktyka zębów dzieci i młodzieży do 15-16 lat jest niezwykle ważna ze względu na wzmożoną podatność zębów na próchnicę w tym właśnie okresie. Profilaktykę próchnicy u dzieci matki powinny rozpocząć już w okresie ciąży. Trzeba uwzględnić zwiększone zapotrzebowanie matki na białko, sole mineralne oraz witaminy A,C i D. W każdym z tych okresów rozwoju dziecka ogromną wagę odgrywa prawidłowa dieta, ale też właściwa pielęgnacja.

ZOBACZ: Jak prawidłowo szczotkować zęby? - polecone przez panią doktor metody

Ostrożnie ze słodkim

Gdy pojawią się pierwsze zęby, najważniejsze staje się ich czyszczenie. - Nie czekamy, aż wyjdą wszystkie, lecz gdy tylko się wyrzynają, rozpoczynamy systematyczne szczotkowanie odpowiednimi preparatami. Dla dzieci do 6. roku życia są specjalne pasty dedykowane właśnie dla tego wieku - wyjaśnia stomatolog Alicja Szot-Trepka.

Już od najmłodszych lat uczymy systematyczności w pielęgnacji zębów. Najlepiej czyścić je po każdym posiłku, wiadomo jednak, że w praktyce bywa różnie. Mycie zębów dwa razy dziennie to absolutne minimum, przy czym najważniejsze jest to wieczorne. - Dziecko powinno nauczyć się, żeby bardzo dokładnie wyczyścić zęby i później nic nie jeść do zaśnięcia. Należy bezwzględnie zrezygnować z wieczornego jedzenia słodyczy, bo to łatwa droga do powstawania próchnicy - przestrzega dentystka.

Wśród produktów, które należy wyeliminować u dzieci przed zaśnięciem są różnego rodzaju sztucznie słodzone soki, wszelkie napoje, a także inne produkty zawierające cukier. Po każdym takim posiłku dziecko powinno ponownie umyć zęby. Warto wystrzegać się też podawania sztucznego słodkiego mleka w nocy, bo działa ono wyjątkowo niekorzystnie na uzębienie dziecka.

- Rodzicom bardzo często wydaje się, że ich dziecko jest nienajedzone i podawanie słodkiego mleka w nocy w celu zaspokojenia głodu jest dość powszechną praktyką. Niestety, działa ona zabójczo na stan zębów dziecka - jest przyczyną powstawania próchnicy przyszyjkowej - tak zwanej butelkowej. Gdy dziecku chce się pić, warto zrezygnować ze słodkich soczków w nocy na rzecz wody - radzi dentystka.

Odżywianie, nie tylko to wieczorową porą, ma duży wpływ na rozwój zębów dzieci. Dentyści biją na alarm, głównie gdy w grę wchodzą słodycze. - Są one głównym źródłem powstawania próchnicy u dzieci. Jeśli ciężko je wyeliminować w ogóle, można zastosować inną metodę - wybrać jeden dzień w tygodniu, kiedy się na nie pozwala dzieciom. To w znacznym stopniu ograniczy ich spożywanie. Trzeba oczywiście pamiętać, aby po takich przyjemnościach, dokładnie wyczyścić na wieczór zęby - zaleca lekarka.

Pierwsze koty za płoty

Profilaktyka zębów to również wizyty u dentysty. Ważna jest przede wszystkim ta pierwsza, która powinna odbyć się, gdy u dzieci pojawiają się pierwsze zęby. - Dentysta musi sprawdzić, czy zęby rozwijają się prawidłowo, czy być może już się pojawiła próchnica. Stąd też tak ważne jest, aby zaprowadzić malucha do lekarza odpowiednio wcześnie - gdy zęby zaczynają się wyrzynać. Skuteczna profilaktyka znacznie ogranicza konieczność leczenia, niekiedy bardzo nieprzyjemnego, które z pewnością nie zachęca dziecko do kolejnych odwiedzin gabinetu - przestrzega lekarka.

Zanim dentysta sprawdzi stan uzębienia dziecka, dobrym pomysłem są wcześniejsze "wizyty zapoznawcze" z gabinetem i samym specjalistą, które mogą na stałe zadecydować o podejściu dziecka do dentysty i dbania o higienę zębów. - Żeby zachęcić dziecko, warto przyjść do gabinetu odpowiednio wcześnie. Na początku można pokazać jedynie gabinet, później na przykład obejrzeć zęby w lusterku. Ważne jest samo podejście specjalisty, który powinien wzbudzać w dziecku ciekawość, a nie strach. Można przeczytać bajeczkę o ząbkach, nagrodzić naklejkami - w tej chwili jest wiele dróg zachęcenia najmłodszych do odwiedzin gabinetu - mówi stomatolog.

Pielęgnacja zębów mlecznych

Wielu rodziców tkwi w mylnym przekonaniu, że mlecznych zębów się nie leczy. Jest to kardynalny błąd.- Oczywiście, leczymy je, ponieważ służą dziecku do prawidłowego jedzenia, rozwoju jamy ustnej, a nieleczone mogą prowadzić do rozwoju próchnicy, oraz jej powikłań, na przykład obumarcia zęba, który staje się ogniskiem zapalnym. Bakterie mogą rozsiać się wtedy po całym organizmie, między innymi zaatakować stawy, serce, nerki i powodować różnego rodzaju poważne schorzenia. Takie przypadki zdarzały się już niejednokrotnie - mówi specjalista.

Zanim jednak dojdzie do leczenia, warto zadbać o odpowiednią profilaktykę u dentysty. Lakowanie, lakierowanie, szczotkowanie zębów preparatami z fluorem należą do podstawowych i wyjątkowo skutecznych zabiegów przeznaczonych dla najmłodszych pacjentów. Lakowanie to zabezpieczanie bruzd zębów zupełnie zdrowych, bez próchnicy. - Bruzdy pokrywa się specjalnym preparatem, który utwardza się lampą ultrafioletową. Jest to doskonała ochrona dla zębów, bo specyfiki, które wypełniają bruzdy zawierają fluor i świetnie zabezpieczają przed próchnicą. Choć lakowanie wykonuje się tylko raz, należy kontrolować, czy nie doszło do ubytku laku i ewentualnie go uzupełnić przy kolejnych wizytach u specjalisty - wyjaśnia dentystka.

Lakierowanie z kolei polega na pokryciu powierzchni zębów preparatami z fluorem. W odróżnieniu od lakowania, lakierować możemy zarówno zęby zdrowe, jak i chore. - Taki zabieg można powtarzać 4 razy w roku lub raz na pół roku w zależności od rodzaju preparatów. Oba zabiegi są bezbolesne i stosunkowo przyjemne dla dziecka, w przypadku lakierowania zaleca się, aby dziecko dwie godziny po zabiegu nic nie jadło i piło - radzi pani doktor.

Kłopotliwe "szóstki"

Lakowaniu poddaje się głównie stałe zęby, które pojawiają się około 6-7 roku życia dziecka. Lakowaniu podlegają szóstki, które rosną jako jedne z pierwszych zębów stałych. Ważne, aby rodzice uchwycili moment, kiedy te zęby się pojawią, co nie jest najłatwiejsze.- Najczęściej szóstki przez rodziców mylone są jeszcze z trzonowymi zębami mlecznymi. Dzieci bardzo często nie doczyszczają tych zębów, bo ciężko dostać się w te miejsca szczoteczką lub zwyczajnie zaniedbują tę pielęgnację z lenistwa. Kiedy rodzice przychodzą z dzieckiem do gabinetu bywa już za późno na profilaktykę, bo zęby trzeba leczyć. Tymczasem, jeśli pacjent jest pod stałą opieką stomatologa znacznie łatwiej jest wychwycić moment pojawienia się zębów szóstych i poddać je lakowaniu, które w znacznym stopniu zabezpiecza przed próchnicą - mówi specjalistka.

Wraz z wiekiem dziecka, działania profilaktyczne stają się bardziej intensywne. Zęby stałe wymagają szczególnej kontroli. Przyjmuje się, że wizyty w gabinecie dentystycznym powinny odbywać się regularnie, co pół roku. - Nieco częściej w okresie dojrzewania. Wtedy stomatolog powinien kontrolować zęby co trzy, cztery miesiące - przyznaje pani doktor.

W tym okresie również odbywają się zabiegi lakowania i lakierowania zębów, chroniące je przed próchnicą.

Dodatkowa pomoc w szkole

O przeprowadzenie właściwych zabiegów profilaktycznych dbają również gabinety szkolne, z których warto korzystać. Każdy rodzic może sam zadecydować czy i jakie zabiegi zostaną przeprowadzone w takim gabinecie. - Rodzice często nie doceniają tego, jak ważną i pożyteczną pracę wykonują specjaliści, którzy tam pracują. W czasie pobytu w szkole zęby ucznia są systematycznie fluoryzowane i poddawane różnym zabiegom dodatkowym, które pozwalają utrzymać je w dobrej kondycji. Warto pozbyć się myślenia, że gabinet szkolny jest czymś gorszym od innych placówek stomatologicznych - wszystkie wykonywane tam zabiegi są dostosowane do wieku dziecka, a przy tym kontrolowane przez specjalistów - mówi dentystka.

Korzystanie ze szkolnych gabinetów stomatologicznych nie oznacza, że trzeba zrezygnować z leczenia dentystycznego poza placówką szkolną. Niektóre zabiegi profilaktyczne nie podlegają refundacji w szkołach i rodzice muszą o nie zadbać w prywatnym gabinecie. Tak jest na przykład w przypadku lakowania zębów dzieci, którym szóstki wyrzynają się później niż ich rówieśnikom, ponadto uczniom nie przysługuje darmowe lakowanie zębów przedtrzonowych. W takich sytuacjach należy udać się do specjalisty prywatnie.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na echodnia.eu Echo Dnia Świętokrzyskie