W Sandomierzu podsumowano budowę ważnej inwestycji przeciwpowodziowej. Kosztowała ponad 200 milionów złotych

W 2010 roku Sandomierz i okolice dotknęła „powódź stulecia”. Żywioł uderzył wówczas z ogromną siłą, a stan wody w Wiśle osiągnął historyczny, nieodnotowany nigdy wcześniej poziom - ponad 840 centymetrów. Woda doprowadziła do rozmycia wału, który pod jej naporem, został przerwany. W wyniku tego pod wodą znalazło się około 11 kilometrów kwadratowych powierzchni miasta i ogromne tereny na terenie powiatu tarnobrzeskiego. Woda zalała 3,5 tysiąca domów.

W wyniku tragicznych w skutkach wydarzeń, została podjęta decyzja o przystąpieniu do realizacji inwestycji pod nazwą „Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza”, która zapewni bezpieczeństwo przed powodzią terenom Sandomierza oraz okolicznych miejscowości.

„Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza” to sześć zadań z zakresu ochrony przed powodzią, 20 tysięcy mieszkańców Sandomierza i okolic objęto ochroną, wyremontowano 30 kilometrów wałów przeciwpowodziowych, przebudowano cztery przepompownie w miejscowościach Koćmierzów, Nadbrzezie Szewce oraz Zajeziorze i 11 tysięcy kilometrów kwadratowych terenów objęto ochroną przed zalaniem.

Oficjalne podsumowanie inwestycji odbyło się na bramie z wrotami przeciwpowodziowymi zabezpieczającymi wejście do portu rzecznego, w prawobrzeżnej części Sandomierza. Ogromne wrota przeciwpowodziowe, których budowa pochłonęła wraz otaczającymi wałami prawie 30 milionów złotych to jeden z kilku elementów infrastruktury, jaka powstała w ramach inwestycji pod nazwą „Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza”

O szerokim zakresie zrealizowanych inwestycji mówił Grzegorz Witkowski, wiceminister infrastruktury. - Wzmocniony system ochrony przeciwpowodziowej Sandomierza, zabezpieczenie przed wodami rzeki Wisły osiedla mieszkaniowego oraz doliny Koprzywianki, ochrona przed podtopieniami i zmniejszone ryzyko występowania powodzi w miejscowościach Zajeziorze, Szewce i Sośniczany – to rezultaty, jakie osiągnięto dzięki realizacji zadania pod nazwą „Ochrona przeciwpowodziowa Sandomierza” – mówił minister. - Inwestycja kompleksowo zabezpieczy tereny Sandomierza i okolic przed skutkami kolejnych powodzi. Mam tę przyjemność i honor, aby dziś wszystkim zakomunikować, że miasto Sandomierza i mieszkańcy okolicznych miejscowości są dziś zabezpieczeni przeciwpowodziowo, przed falą wezbraniową jaka może się pojawić na Wiśle w najbliższych dziesięcioleciach - mówił.

Zobaczcie galerię zdjęć z podsumowania wielkiej inwestycji w Sandomierzu

Krzysztof Woś prezes Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie dodał, że ta i podobne inwestycje mają minimalizować zagrożenia z jakim Sandomierz i region zmierzył się w 2010 roku. - Wykonaliśmy cztery przepompownie, w tym jedna w Koćmierzowie to nowa inwestycja – wyjaśnił prezes. - Pozostałe przepompownie zostały zmodernizowane. To przepompownie wybudowane na dopływach do rzeki Wisły, mające za zadanie szybsze odprowadzanie wody, która stanowi zagrożenie przeciwpowodziowe z zamiędzywala w kierunku koryta rzeki Wisły.

Poseł Marek Kwitek dodał, że w ramach licznych inwestycji przeciwpowodziowych wykonano także szereg zadań, w tym zabezpieczono wały na rzece Trześniówce czy na Wiśle w okolicach Baranowa Sandomierskiego. - Gdybyśmy chcieli podliczyć dziś wydatki to byłoby około pół miliarda złotych – dodał poseł Kwitek. - To potężne pieniądze, ale w bezpieczeństwo mieszkańców Sandomierza czy ziemi sandomierskiej trzeba inwestować.

Sandomierski starosta Marcin Piwnik mówiąc o ogromnym znaczeniu powstałych zabezpieczeń przeciwpowodziowych przypomniał problemy jakie po drodze pojawiły się z wykonawcą, który ogłosił upadłość.

Przywołał także pamięć tych, którzy mieli ogromny wkład w powstanie przeciwpowodziowych zabezpieczeń. - To świętej pamięci Jacenty Czajka wieloletni kierownik Zarządu Melioracji Wodnych w Sandomierzu jest autorem tej inwestycji – mówił starosta Piwnik. - Nie ma go z nami. Wspomnę też mojego poprzednika starostę świętej pamięci Stanisława Masternaka i poprzedni zarząd województwa świętokrzyskiego, bo to w tamtych czasach, w Banku Światowym znaleziono pieniądze. Ta niezwykle wyczekiwana inwestycja staje się dziś faktem. Ta inwestycja spełnia oczekiwania nasze a mieszkańcy są bezpieczni.

Inwestycja została sfinansowana ze środków: Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju (Banku Światowego), Banku Rozwoju Rady Europy, Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020 oraz budżetu Państwa. Wartość projektu to ponad 200 milionów złotych.

W ramach poszczególnych zadań zrealizowano działania w zakresie ochrony przeciwpowodziowej:

Zadanie 1.
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe w obrębie ujściowego odcinka rzeki Atramentówki, budowa nowej pompowni „Koćmierzów” i śluzy grawitacyjnej w Koćmierzowie (w prawym wale Wisły) oraz kanału odprowadzającego wodę z Atramentówki do pompowni.
Całość zadania zlokalizowana jest na prawym zawalu rzeki Wisły, w rejonie połączenia wału opaskowego z wałem Wisły (obiekt pompowni zlokalizowany jest w km 656+860 rzeki Wisły). Zadaniem wybudowanej pompowni „Koćmierzów” jest stworzenie alternatywnego kierunku odwodnienia zlewni cieku Atramentówki do Wisły poprzez pompownię, zwłaszcza w okresach wzmożonego przepływu w Atramentówce lub zaistnienia okoliczności braku możliwości odprowadzenia wód Atramentówki przez teren Huty w istniejącym wcześniej systemie urządzeń (istniejąca pompowania Huty Szkła wraz z infrastrukturą rurociągów doprowadzających do niej wodę).

Zadanie to obejmowało:
Budowę nowej pompowni „Koćmierzów” wraz z całą infrastrukturą towarzyszącą,
Budowę grawitacyjnego systemu doprowadzenia i odprowadzenia wód z pompowni „Koćmierzów” wraz z infrastrukturą towarzyszącą.

Zadanie 2.
Zabezpieczenie przeciwpowodziowe w obrębie cieku Struga A wraz z przebudową i rozbudową przepompowni „Nadbrzezie”.
Inwestycja zlokalizowana jest w widłach ujścia rzeki Trześniówki do Wisły, natomiast ciek Struga A jest lewostronnym dopływem Trześniówki. Celem inwestycji jest poprawa ochrony przeciwpowodziowej terenów zawala w zasięgu zlewni przedmiotowej pompowni Nadbrzezie z uwagi na istotne zagrożenie podtopieniami i zalewaniem okolicznych terenów (również zamieszkałych) w trakcie nawalnych opadów przy jednoczesnym wysokim stanie zwierciadła wody na rzece Trześniówce. Pompownia zapewni skuteczny przerzut wody z zawala w przypadku utrzymującego się wysokiego stanu wody
w międzywalu rzeki Trześniówki.

W ramach zadania zrealizowano:

• Rozbudowę przepompowni „Nadbrzezie” wraz z przebudową i rozbudową zbiornika retencyjno-wyrównawczego,
• Modernizację cieku Struga A w km 1+694÷3+258 poprzez przeprowadzenie następują - cych prac: odmulenie, profilowanie skarp oraz ubezpieczenie dna i skarp elementami prefabrykowanymi,• Prace związane z odmuleniem zbiornika wyrównawczego oraz odmuleniem kanału odprowadzającego wody z pompowni do rzeki Trześniówki
• Przebudowę i modernizację infrastruktury towarzyszącej.

Zadanie 3.
Rozbudowa wału opaskowego zabezpieczającego przed wodami powodziowymi Hutę Szkła i osiedle mieszkaniowe w miejscowości Sandomierz wraz z rozbudową wału przeciwpowodziowego rzeki Wisły od ul. Lwowskiej do połączenia z wałem Koćmierzów.

Realizacja zadania to:

• Modernizacja istniejącego wału opaskowego o długości ok. 3000 m, okalającego osiedle mieszkaniowe,
• Prace budowlane polegające na uszczelnieniu wału w postaci przesłony przeciwfiltracyjnej oraz podwyższenia i zabezpieczenia korony murem żelbetowym i stalową ścianką szczelną wraz z przejściami mobilnymi,
• Modernizacja odcinka wału wiślanego o długości 500 metrów wraz z drogą serwisową oraz uszczelnieniem podłoża i korpusu wału, a także budową bramy przeciwpowodziowej na kanale portowym.
• Brama przeciwpowodziowa została wybudowana jako konstrukcja żelbetowa o wymiarach 18 metrów x 18,50 metra, wysokości 15,50 metra oraz o szerokości w świetle kanału 12 metrów. Wrota bramy stanowią dwa stalowe skrzydła o wysokości 12 metrów i szerokości 7 metrów i wadze 57 tom. Wrota bramy przeciwpowodziowej zamykane są za pomocą dwóch siłowników hydraulicznych napędzanych przez stację hydrauliczną. Proces zamykania i otwierania wrót jest zautomatyzowany, jego rozpoczęcie natomiast, inicjuje operator. Wrota wsporne zapewniają ochronę przeciwpowodziową do rzędnej 149,30 m n.p.m.

Zadanie 4
Zabezpieczenie wałów rzeki Koprzywianki - wał lewy i wał prawy
Realizacja zadania to:

• Modernizacja lewego wału o długości ok. 12,9 km i prawego wału o długości ok. 14,4 km rzeki Koprzywianki, prace budowlane obejmujące wykonania uszczelnienia wału w postaci stalowej ścianki szczelnej lub w postaci przesłony przeciwfiltracyjnej,
• Wykonanie prac ziemnych związanych z realizacją nasypów, ułożenia bentomaty, humusowanie i obsiew trawą, modernizacja istniejących przepustów oraz wykonanie dróg technologicznych na koronie wału i częściowo na zawalu.

Zadanie 5

• Budowa przepompowni wody w miejscowości Szewce. Pompownia zlokalizowana jest na lewym brzegu rzeki Koprzywianki przy wale przeciwpowodziowym.
• Celem inwestycji jest poprawa ochrony przeciwpowodziowej terenów zawala w zasięgu zlewni pompowni, tj. obszaru w rejonie miejscowości Szewce poprzez odprowadzenie wód z zawala do rzeki Koprzywianki. Pompownia zapewni skuteczny przerzut wody z zawala w przypadku utrzymującego się wysokiego stanu wody w rzece Koprzywiance.
• Zadanie to obejmowało:
• Budowę nowego budynku przepompowni w miejscu starego obiektu wraz z modernizacją zbiornika wyrównawczego,
• Modernizację systemu doprowadzenia i odprowadzenia wód z pompowni.

Zadanie 6
Rozbudowa przepompowni wody w miejscowości Zajeziorze. Istniejąca pompownia zlokalizowana jest w sąsiedztwie prawego wału przeciwpowodziowego rzeki Koprzywianki, przy ujściu Cieku od Zajeziorza.
Celem inwestycji jest poprawa ochrony przeciwpowodziowej terenów zawala w zasięgu zlewni pompowni. Teren zlewni to głównie tereny rolnicze wykorzystywane pod działalność sadowniczą. Pompownia zapewni skuteczny przerzut wody z zawala w przypadku utrzymującego się wysokiego stanu wody w rzece Koprzywiance.
Zadanie to obejmowało:
Rozbudowę przepompowni wraz z przebudową i rozbudową zbiornika retencyjno - wyrównawczego, • modernizację kanału odpływowego z pompowni do rzeki Koprzywianki.