Eksperci o "pensjach" z ZUS

W naszej redakcji po raz kolejny dyżurowali eksperci z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, którzy odpowiadali na dotyczące rent i emerytur pytania czytelników "Echa Dnia".

Tym razem wyjaśnień udzielali Paweł Kaleta, wicedyrektor ds. świadczeń świętokrzyskiego oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Małgorzata Chłopek, zastępca naczelnika Wydziału Przyznawania Emerytur i Rent ZUS w Kielcach.

* Mam 60 lat, przepracowałam 18 lat, które mam zaliczone jako okres składkowy. Czy mogę się ubiegać o emeryturę? Pracowałam tak krótko, bo wychowywałam dziecko. Czy to można doliczyć do stażu pracy?

- Może się pani ubiegać o emeryturę. Gdyby policzono samo 18 lat okresu składkowego na pewno byłaby to emerytura niepełna. Jest ona obliczana na tych samych zasadach jak każda inna, ale nie ma gwarancji podwyższenia jej do wysokości emerytury minimalnej nawet, jeśli wyliczona kwota świadczeń będzie niższa. Do całego okresu, który będzie brany pod uwagę przy obliczaniu emerytury, można jednak doliczyć 3 lata okresu nie składkowego za wychowywanie dziecka i to da pani możliwość uzyskania pełnej emerytury. Do ZUS, razem ze świadectwami pracy oraz wnioskiem o emeryturę, musi pani złożyć akt urodzenia dziecka.
* Żona ma przepracowane 9 lat i skończone 61 lat. Ostatnie 10 lat nie pracowała, bo jest ciężko chora. Czy ma szansę otrzymania renty?

- Pana żona powinna złożyć wszystkie dokumenty takie jak świadectwa pracy, historię choroby i zaświadczenia o stanie zdrowia oraz sam wniosek o przyznanie świadczeń do ZUS. Decydujące znaczenie, co do przyznania świadczenia, będzie miało ustalenie na podstawie dokumentacji i opinii lekarza orzecznika, od kiedy istnieje niezdolność do pracy. Przepisy mówią, że aby dostać prawo do renty ta niezdolność musi powstać nie później niż 18 miesięcy od czasu ustania ubezpieczenia i dodatkowo trzeba udowodnić 5 lat ubezpieczenia w ostatnim 10-leciu przed złożeniem wniosku o rentę lub przed powstaniem niezdolności do pracy.

* Od 30 lat pobieram rentę wypadkową, a 5 marca skończyłem 60 lat i złożyłem papiery do ZUS o wyliczenie emerytury. Dodam, że odchodząc z pracy w 1999 roku zostałem zwolniony z przyczyn ekonomicznych. Po przyjściu decyzji i naliczenia emerytury stwierdziłem, że źle naliczono mi wskaźnik będący jej podstawą. Według mnie powinno być 145, a jest 121. Dlaczego?

- Wszystko wskazuje na to, że w pana przypadku wyliczenia zrobiono w oparciu o nową kwotę bazową, obowiązującą od 1 marca. ZUS zawsze ma obowiązek przyznania świadczenia na podstawie korzystniejszych dla klienta przeliczeń. Widocznie zastosowanie starej kwoty bazowej i wyższego wskaźnika jednak by się panu nie opłacało.

* W grudniu kończę 55 lat, mam już wypracowane 32 lata stażu pracy. Czy muszę w tym roku składać wniosek i rozwiązywać umowę o pracę, żeby skorzystać z wcześniejszej emerytury dla kobiet?

- Nie. Osoby urodzone po 1948 roku muszą jedynie spełnić warunki uprawniające do wcześniejszej emerytury do końca tego roku. Samo złożenie wniosku, jak również rozwiązanie umowy w celu rozpoczęcia wypłaty świadczeń z ZUS, może nastąpić w roku następnym.

* Dostaje rentę 10 każdego miesiąca, ale teraz przez zapowiedzi strajków pocztowców boję się, że pieniądze do mnie nie dotrą. Co pan radzi w takiej sytuacji?

- Faktycznie zapowiedzi protestu pocztowców są głośne i dlatego rozumiem pana obawy. ZUS zachęca osoby korzystające ze świadczeń emerytalnych, rentowych oraz zasiłków przedemerytalnych do otwierania rachunków w bankach. Na polskim rynku działają już banki, które prowadzą rachunki klientów za darmo lub za niewielką opłatą. Istnieją także konta typu "senior", oferujące usługi dodatkowe na preferencyjnych warunkach dla osób w wieku powyżej 55 lub 60 lat.

Posiadanie takiego rachunku i złożenie w ZUS dyspozycji przekazywania bezpośrednio na konto wypłat świadczeń jest gwarancją, że środki trafią na nie szybko i będzie można z nich skorzystać wcześniej niż w przypadku przekazu gotówki "do ręki". Aby świadczenia trafiały bezpośrednio na rachunek bankowy wystarczy takie konto otworzyć w wybranym banku, a następnie złożyć w ZUS dyspozycję przekazywania na nie środków.