Polityka klimatyczna i zrównoważona gospodarka. Czy da się pogodzić transformację energetyczną z obecnymi wyzwaniami UE?

- Od rozpoczęcia się wojny na Ukrainie, transformacja energetyczna nabrała jeszcze jednego, istotnego znaczenia. Dziś otwarcie już mówimy o tym, że transformacja ta stała się elementem bezpieczeństwa państwa - mówił wiceprezes PFR.

Debatę o polityce klimatycznej i zrównoważonej gospodarce rozpoczęło podsumowanie słów przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen, która zainaugurowała otwarcie Europejskiego Kongresu Gospodarczego. W trakcie wystąpienia przewodnicząca KE mówiła o wyzwaniach, które stoją przed Unią Europejską, wskazując między innymi na obronność.
Do zagrożeń, które stoją w najbliższej przyszłości przed krajami UE, nawiązał na początku panelu Bartłomiej Pawlak, wiceprezes zarządu Polskiego Funduszu Rozwoju, mówiąc między innymi o wspólnym systemie obronnym oraz transformacji energetycznej.

- Zmienia się język, który staje się coraz bardziej radykalny i konkretny. Mam wrażenie, że stąpamy trochę bardziej po ziemi. Już nie jesteśmy tylko lekkoduchami, którzy opowiadają, że będzie piękniej i bardziej zielono - mówił Bartłomiej Pawlak, dodając, że wspominany przez von der Leyen odpływ kapitału w Europie, jest obecnie bardzo dużym wyzwaniem w kontekście utrzymywania innowacyjności, transferu technologii z europejskich uczelni czy rozwijania systemu startupów.

Wiceprezes PFR nawiązał również do kwestii finansowania transformacji energetycznej. Jak podkreślał, patrząc na finansowanie transformacji z perspektywy rocznych wydatków, kwota jest zbliżona do tej, która wydawana jest na import paliw kopalnych.

- Czasem jest to więcej, czasem mniej, w zależności od roku. Ale nikt nie dyskutuje, skąd bierzemy pieniądze na import paliw kopalnych. Po postu jest to normalny obiekt rynkowy. Jeśli będą istniały odpowiednie mechanizmy, wówczas nie będzie problemu z finansowaniem transformacji energetycznej - podkreślał Bartłomiej Pawlak.

Zdaniem wiceprezesa PFR, na transformację energetyczną należy również spojrzeć z jeszcze innej perspektywy.

- Od rozpoczęcia się wojny na Ukrainie, transformacja energetyczna nabrała jeszcze jednego, istotnego znaczenia. Dziś otwarcie już mówimy o tym, że transformacja ta stała się elementem bezpieczeństwa państwa - podkreślał Bartłomiej Pawlak, wskazując również na obszar infrastruktury odnawialnych źródeł energii, do których należy również dołączyć magazynowanie energii, które nie jest uregulowane ustawowo. - Jest postulat ze strony inwestorów - choć trudny, by ci również angażowali się w rozbudowę sieci, w miejscach, gdzie jest to oczywiście możliwe - dodawał.

W trakcie debaty podkreślano również, że rozwój polskiej gospodarki powinien być związany z transferem i komercjalizacją technologii, a także rozwojem ekosystemu startupowego. Jak mówił wiceprezes PFR, "to ogromny potencjał, który drzemie w polskich uczelniach i naukowcach". Dodawał przy tym, że PFR posiada jasno określoną strategię związaną z transformacją energetyczną i wspieraniem przedsiębiorców w tym zakresie.

- Jesteśmy hubem różnych kompetencji, dlatego też zebraliśmy je w ramy wspólnej zielonej strategii. Trzeba podkreślić, że mamy swój spory udział w tym, by w Polsce otworzyć drugie drzwi do rozwoju energetyki odnawialnej. Do tej pory wszystkie projekty, które były realizowane w Polsce, realizowano poprzez tzw. system aukcyjny. My finansujemy projekty na zasadach rynkowych. Staramy się naszą strategię aktualizować każdego roku, bo jeśli mówimy o transformacji, to trzeba pamiętać, że ciągle jesteśmy w ruchu - mówił Bartłomiej Pawlak, podkreślając przy tym, że transformacja ciągle się odbywa i nie jest możliwe zejście z tej ścieżki. - Zbyt daleko zaszliśmy w procesach transformacyjnych, by robić krok w tył. Możemy jedynie mówić o pewnym spowolnieniu i refleksji nad tempem zmian - podkreślał.

W dyskusji wziął również udział Sebastian Jabłoński z Grupy Kapitałowej Respect Energy, który wskazywał z kolei na konieczność dostosowania ram prawnych do zmian następujących w ramach transformacji energetycznej.

- Nadal potrzebujemy deregulacji ustaw odległościowych dla wiatru. Musimy mieć również nieskrępowaną możliwość dewelopowania nowych elektrowni i przyłączania ich z pominięciem sieci do przemysłu. Musimy też posiadać możliwość budowania nieprzyłączonych do sieci energetycznej fabryk. Wszyscy wiemy, że nasze sieci są niewydolne i nie jesteśmy w stanie ich zmodernizować. Nie możemy więc uzależniać wydania pozwolenia na jakąkolwiek budowę od uzyskania warunków przyłączenia do sieci elektroenergetycznej. Musimy dać ludziom możliwość wyboru - mówił.

Z kolei Michał Mrożek, wiceprezes zarządu ING Bank Śląski S.A. podkreślał, że cele dotyczące obronności i bezpieczeństwa energetycznego są ze sobą sprzężone, wskazując między innymi na pozyskiwanie na nie środków.

- Finansowanie jednych i drugich obiektów jest możliwe, również przy zaangażowaniu bankowości komercyjnej. Jednak potrzebne są do tego pewne ramy. Kiedy mówimy o przedsiębiorczości i o ochronie przedsiębiorczości europejskiej, to upatruję tu kwestii związanych z transformacją energetyczną. Dziś prąd w Polsce jest o 25 proc. droższy niż w Niemczech. Do tego dochodzą nieprzewidywalne dostawy OZE. Transformacja energetyczna jest więc bardzo ważnym elementem w przyciąganiu inwestycji zagranicznych do Polski - podkreślał Michał Mrożek.

W debacie wzięli również udział Weronika Achramowicz - Managing Partner Baker McKenzie, Ryszard Hordyński - dyrektor ds. strategii i komunikacji Huawei Polska, Lucyna Stańczak-Wuczyńska - członkini niezależna Rady Nadzorczej Banku BNP Paribas oraz Gustaw Szarek - lider Praktyki Energii Elektrycznej i Gazu w Europie Środkowo-Wschodniej, McKinsey&Company.