Tragiczne losy partyzantów
Tragiczne losy partyzantów
Pod koniec lutego 1944 roku komenda obwodu kozienickiego Armii Krajowej podjęła decyzję o przeprowadzeniu ataku na wartownię Wytwórni Prochu - u zbiegu ulic Zakładowej i Radomskiej. Do akcji wyznaczono specjalną grupę dywersyjną. Mimo starannie opracowanego planu, atak zakończył się niepowodzeniem. Podczas strzelaniny poległ jeden z członków grupy dywersyjnej pseudonim "Orzeł", a Adaś Guzal "Jarema" otrzymał postrzał w głowę. Ranny partyzant ukrywał się w Augustowie a następnie na Wygwizdowie w mieszkaniu Józefa Marka pseudonim "Kier". Miejsce pobytu "Jaremy" zdradził kolaborant i Niemcy aresztowali zaskoczonych mieszkańców.
Po kilku tygodniowych przesłuchaniach i torturach w radomskim gestapo wraz z innymi dziewięcioma partyzantami AK został skazany na śmierć. 22 kwietnia 1944 roku w Pionkach przy obecnej ulicy Zwoleńskiej odbyła się publiczna egzekucja rozstrzelania partyzantów, w tym Adasia Guzala. Nazwiska wszystkich partyzantów wyryte są na frontowej tablicy pomnika Gloria Victis. W 1944 roku swoje życie za Ojczyznę oddali: Władysław Baran, Jan Cieślik, Adam Guzal "Jarema", Józef Marek "Kier", Mieczysław Marzysz, Stanisław Podolski, Stanisław Połeć "Cichy", Władysław Rybka, Stefan Sztuka, Jan Wrona.
Mszą świętą pod pomnikiem Gloria Victis na ulicy Zwoleńskiej i inscenizacją historyczną upamiętniono w niedzielę w Pionkach 69. rocznicę rozstrzelania dziesięciu partyzantów Armii Krajowej.
Pierwszą częścią niedzielnych uroczystości była msza święta polowa przy pomniku Gloria Victis na ulicy Zwoleńskiej. To właśnie tam w 1944 roku rozstrzelano dziesięciu partyzantów Armii Krajowej. Nabożeństwu przewodniczył proboszcz parafii Świętej Barbary w Pionkach, Stanisław Bujnowski. W mszy świętej wzięły licznie udział poczty sztandarowe szkół, organizacji kombatanckich, zakładów pracy, urzędów i stowarzyszeń.
- Dzisiejszą mszą świętą i modlitwą spłacamy dług wdzięczności wobec zamordowanych partyzantów - mówił w homilii ksiądz kanonik Bogdan Przysucha z Ostrowca, związany ze środowiskiem kombatanckim Armii Krajowej.
Tego samego dnia, po godzinie 17 mieszkańcy Pionek mogli uczestniczyć w żywej lekcji historii. Przed bramą główną dawnych zakładów zbrojeniowych Pronit na ulicy Zakładowej odtworzono wydarzenia sprzed 69 lat. W lutym 1944 roku partyzanci Armii Krajowej zaatakowali wartownię wytwórni prochu i chcieli odbić jednego ze swoich kolegów. Akcja zakończyła się niepowodzeniem. W jej efekcie rozstrzelano dziesięciu partyzantów. Pomnik poświęcony ich pamięci stoi w Pionkach przy ulicy Zakładowej. Rekonstrukcję historyczną pod nazwą "Atak na Wytwórnię Prochu - 1944 rok Pulverfabrik Pionki" przedstawił Patrol Rekonstrukcji Historycznej "Puszcza" Związku Harcerstwa Rzeczpospolitej.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?