Wielkie wydarzenie w Kielcach. Zjadą się artyści z całego świata

Punktem wyjścia „Nomady” jest los opuszczonej żydowskiej bożnicy, która – od lat nieużywana – niszczała w Kielcach przy ulicy Słowackiego. W 2014 roku teren, na którym stała, kupił Tomasz Tworek, założyciel Fundacji Nowa Przestrzeń Sztuki, i zadbał o lepszą przyszłość obiektu. Dom modlitwy znalazł nowe miejsce przy cmentarzu żydowskim w Kielcach. Wiernie odrestaurowany na podstawie oryginalnych, zachowanych fragmentów konstrukcyjnych i dekoracyjnych odzyska także swoje przeznaczenie modlitewne dzięki współpracy z jedną z żydowskich wspólnot religijnych. Wkrótce miejsce to wzbogaci się również o dodatkowy budynek gościnny – dom pielgrzyma, gotowy przyjąć gości z Polski i ze świata.

Historia cichego popadania w zapomnienie kieleckiej bożnicy, jej przenosin oraz renowacji, zainspirowała Pawła Althamera do opracowania programu merytorycznego „Nomady” wokół tematów pamięci, wędrówki i wspólnoty.

- Najbardziej rzeczywistą więzią, wobec masy więzi pozornych, jest przyjaźń. Trwa mimo upływu czasu, mimo odległości. Ma moc sprawczą – tworzy nowe, najtrwalsze wspólnoty. Dlatego do Kielc zaprosiłem swoich przyjaciół, by relacje trwające od lat przekuć coś wspólnego i namacalnego. – mówi Paweł Althamer.

Między 5 a 8 września 2016 roku Althamer wraz z zaproszonymi przez siebie przyjaciółmi będą tworzyć premierowe prace w budynku przy ulicy Bocznej 15. Mówią o sobie „nomadzi”, bo poznali się przed laty przy wspólnych projektach, a potem rozjechali się po świecie. Żyją i pracują w Anglii, Holandii, Niemczech, na Ukrainie, w USA i różnych częściach Polski.

„Nomada” jest dla nich okazją, by raz jeszcze spotkać się w jednym miejscu przy wspólnym projekcie. Wszystkie działania artystyczne w ramach „Nomady” mają charakter otwarty i będą dostępne dla publiczności przez cały czas trwania imprezy.

Paweł Althamer przygotuje rzeźby z pni drzew, które rosły obok bożnicy w jej poprzednim miejscu. Artur Żmijewski będzie pisał Torę na dwóch trzydziestosześciometrowych zwojach. Joanna Rajkowska wróci do tematu palmy, nawiązując do warszawskiej realizacji „Pozdrowienia z Alej Jerozolimskich”. Aga Szreder podejmie temat uchodźczyń w kontekście babińca – oryginalnej części budynku przeznaczonej wyłącznie dla kobiet, z wydzieloną przestrzenią i osobnym wejściem. Michał Slezkin zmierzy się z tematem wędrówki i wygnania w przygotowanej podczas projektu instalacji artystycznej. Joanna Świerczyńska nawiąże do święta Sukkot, upamiętniającego mieszkanie w szałasach i namiotach podczas ucieczki Izraelitów z Egiptu. Nowe prace przygotują też Brian Fernandes Halloran, Jim Costanzo, Marek Cecuła, Yevgen Samborski i Rafał Żwirek. Nie zabraknie również części muzycznej dzięki kolaboracji legend polskiej sceny niezależnej: Roberta Brylewskiego i Włodzimierza Kiniorskiego z nowojorskim muzykiem – Jacobem Cohenem.

Swoje miejsce w programie „Nomady” mają także otwarte warsztaty: Maya Gordon, artystka, bohaterka filmu Joanny Rajkowskiej „Maja Gordon jedzie do Chorzowa”, pokaże jak robi się żydowską macę. Krzysztof Visconti, artysta i dziennikarz, poprowadzi teoretyczno-praktyczne zajęcia z realizacji krótkich form dokumentalnych ogólnodostępnym sprzętem (aparat fotograficzny, smartfon).

Wydarzenie ma charakter otwarty, wszystkie obiekty powstawać będą na oczach publiczności. Gotowe prace zostaną zaprezentowane 8 września 2016 roku o godzinie 18.

Swoją obecność potwierdzili także rektor Wyższej Szkoły Artystycznej w Warszawie – Robert Manowski, uzdrowicielka Magdalena Materna oraz Anda Rottenberg.

Organizatorem ósmej edycji wydarzenia „Sztuka w przestrzeni publicznej” jest Fundacja Nowa Przestrzeń Sztuki, która powstała z inicjatywy Doroty i Tomasza Tworków. Celem Fundacji jest promocja sztuki współczesnej, jej działania mają charakter otwarty, skupiony na odbiorcy, na poszerzaniu kręgu osób zainteresowanych sztuką. Od ośmiu lat Fundacja organizuje w Kielcach wydarzenie artystyczne, odbywające się w przestrzeni publicznej przy udziale mieszkańców i turystów. Nadzór merytoryczny nad każdą odsłoną imprezy przekazywany jest innemu artyście. W ramach „Sztuki w przestrzeni publicznej” Leon Tarasewicz zbudował malarsko-lustrzaną instalację (2011 r.), która później stanęła przed Muzeum Narodowym w Krakowie. Robert Kuśmirowski przygotował w Kielcach „Tężnię” (2014 r.), którą w tym roku można było oglądać przed wejściem do Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie. Tutaj swoje projekty realizowali Sylwester Ambroziak (2015 r.), Adam Garnek (2013 r.), Ludwika Ogorzelec (2012 r.), Jerzy Kędziora (2010 r.) czy Zbigniew Frąckiewicz (2009 r.).