Ubiegamy się o zwrot VAT

Ustawa o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków, związanych z budownictwem mieszkaniowym, umożliwia od 2 stycznia tego odzyskanie części podatku VAT na materiały budowlane. To rekompensata jego podwyżki z 7 do 22 procent od momentu wejścia Polski do Unii Europejskiej. Warto jednak mieć świadomość wymagań, wiążących się ze zwrotem VAT - u.

Z jakiego tytułu?

Zwrot podatku dotyczy materiałów budowlanych, które wykorzystaliśmy:

- do budowy budynku mieszkalnego

- do nadbudowania lub rozbudowania budynku dla celów mieszkalnych

- do przebudowy lub przystosowania budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego, o ile dzięki temu uzyskaliśmy nowy lokal mieszkalny

- do remontu budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego - wykorzystać więc będziemy mogli też faktury, które już posłużyły do obniżenia podatku z tytułu ulgi remontowej.

Kto może uzyskać zwrot?

O zwrot VAT wystąpić mogą osoby mające prawo do dysponowania nieruchomością lub tytuł prawny do budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego. W przypadku inwestycji, dla których wymagane jest pozwolenia na budowę, o zwrot VAT ubiegać się mogą także ci, na których pozwolenie to wydano. Małżonkowie, o ile spełniają powyższe wymagania, o zwrot mogą ubiegać się wspólnie. Jeżeli występują o niego oddzielnie, obowiązani są powiadomić o tym właściwe urzędy skarbowe.

Na jakiej podstawie?

Podstawą do uzyskania zwrotu jest posiadana faktura VAT, datowana po 1 maja 2004 roku i dotycząca materiałów, na które z tym dniem stawka VAT wzrosła z 7 do 22 procent. Pełen wykaz materiałów budowlanych, objętych zwrotem VAT, podany został w załączniku do Obwieszczenia Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 30 grudnia 2005 r. Dostępny on jest pod adresem: www.mtib.gov.pl/departamenty/113/obwieszczenia/.

Listę materiałów oraz formularze wniosków o zwrot, wraz z instrukcją ich wypełnienia, można też znaleźć na stronie Ministerstwa Finansów: www.mf.gov.pl, w dziale "informatory", a także na stronach izb skarbowych. Powinny być również dostępne w urzędach skarbowych.

Uwaga! Zwrotem objęte będą faktury dokumentujące zakup materiałów budowlanych od 1 maja 2004 roku do 31 grudnia 2007 roku. Ostatni wniosek może być złożony nie później niż do 30 czerwca 2008 roku.

Kiedy i ile?

Ustawa określa, że prawo do zwrotu VAT uzyskujemy nie tylko po zakończeniu naszej inwestycji (nie później niż przed upływem 6 miesięcy od dnia zakończenia inwestycji), ale także w trakcie jej trwania - jednak nie częściej niż raz w ciągu roku. Do odzyskania jest 68,18 procent kwoty VAT, wynikającej z faktur. Trzeba jednak pamiętać, że mniejszy zwrot (55,23 procenta) należy się tym, którzy korzystali z podatkowej ulgi budowlanej lub remontowej. Tak ustawodawca określił różnicę pomiędzy 7 a 22 procent stawką VAT. Kwotę zwrotu zaokrągla się do pełnych złotych.

W każdym przypadku zwrot ma ustawowe limity, wymagają one niestety pewnych akrobacji arytmetycznych. Oblicza się je na podstawie wskaźnika średniej ceny metra kwadratowego powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego. Wskaźnik ten podaje Główny Urząd Statystyczny na użytek wyliczania premii gwarancyjnej dla posiadaczy książeczek mieszkaniowych (znaleźć go można pod adresem www.stat.gov.pl/komunikat).

Określona została górna granica zwrotów VAT:

- dla inwestycji wymagających zezwolenia na budowę wynosi ona 12,295 procenta równowartości średniej ceny 70 metrów kwadratowych powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego

- w przypadku remontu jest to 12,295 procenta równowartości średniej ceny 30 metrów kwadratowych powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego

Pamiętajmy, że ustawa nakazuje uwzględnienie wskaźnika z kwartału poprzedzającego kwartał, w którym składany jest wniosek.

Jak obliczać?

Wysokość zwrotu wyliczamy sami, według wzorów przygotowanych przez ustawodawcę.

- Jeśli nie korzystaliśmy z ulgi remontowej lub budowlanej, kwotę VAT wynikającą z faktur mnożymy przez 0,6816

- Jeśli skorzystaliśmy z ulgi remontowej lub budowlanej, sumę podatku VAT z załączonych faktur musimy pomnożyć przez 0,5523.

Pamiętamy oczywiście o limitach zwrotów. Po wszystkich obliczeniach i sprawdzeniu, czy nie ma w nich pomyłek, możemy udać się do "naszego" urzędu skarbowego. Zostawiamy tam wypełniony wniosek oraz kopie faktur. Oryginały zostawiamy w domu. Mogą się przydać na wypadek kontroli, jeśli trzeba będzie coś udokumentować.

Bądźmy czujni

Nie od rzeczy będzie w tym miejscu przypomnieć najczęstsze błędy, popełniane przy wypełnianiu wniosków. Źle będzie, jeśli zapomnimy o podpisie, przeoczymy podanie numeru NIP, pomylimy się w obliczeniach lub nie dostarczymy faktur. Urzędy skarbowe ostrzegają także przed przypadkami, które w skrajnych przypadkach traktują, jak próby wyłudzenia: przed występowaniem o zwrot podatku VAT za materiały nim nieobjęte lub zakupione przed 1 maja 2004 r. Może być nam trudno wytłumaczyć, że to tylko przez nieuwagę.

Pamiętać też musimy o obowiązującej od 26 września ubiegłego roku nowelizacji prawa budowlanego. Zmniejszony został zakres inwestycji, objętych koniecznością uzyskania pozwolenia na budowę. To z jednej strony korzystne uproszczenie, z drugiej jednak swoista strata. Nawet gruntowny remont pozostaje teraz tylko remontem, a więc przynosi znacznie niższy zwrot. Każdy zaplanowany zakres robót sprawdzajmy pod kątem tego znowelizowanego prawa. Jeśli, kierując się wcześniej obowiązującymi przepisami, we wniosku wpiszemy - jako niewymagającą pozwolenia przeróbkę - zakres prac, objęty teraz mianem przebudowy, możemy narazić się na odmowę wypłaty pieniędzy, a nawet na zarzut samowoli budowlanej.

Inny problem stanowić może fakt, iż kupowane przez nas wyroby mogą nosić nazwy handlowe, których nie znajdziemy w ministerialnym wykazie. Zwracajmy więc uwagę na symbol PKWiU (Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług), występujący na fakturze obok nazw wyrobów. W razie jego braku, możemy zażądać wpisania go przez sprzedawcę. Jeśli nawet będzie się trochę różnił od uwzględnionego w wykazie, nie szkodzi. Według resortu finansów, wystarczy, że zaczynać się będzie od czterech tych samych cyfr, czytanych od lewej strony. Wszelkie wątpliwości lepiej na bieżąco wyjaśniać z fiskusem.

Na koniec, odrobinę cierpliwości

Na zwrot podatku trzeba będzie trochę poczekać. Urząd skarbowy ma pół roku na rozpatrzenie wniosku i wydanie decyzji co do wysokości zwrotu. Należność powinniśmy otrzymać w ciągu 25 dni od wydania takiej decyzji.

Nie wszystkie materiały

- Należy pamiętać, że nie wszystkie materiały budowlane kwalifikują się do tego, by wystąpić o częściowy zwrot podatku VAT za ich zakup. W grę nie wchodzą te, za które do 30 kwietnia 2004 r. płaciliśmy stawkę 22-procentową. Należą do nich na przykład deski, łaty, płyty pilśniowe i sklejka, blachy, siatka ogrodzeniowa, słupki, masy silikonowe i akrylowe, pianka poliuretanowa, emalie, farby, pigmenty i lakiery, folie dachowe, izolacyjne i paroizolacyjne, gwoździe, wkręty i kołki rozporowe, siatka i tapety z włókna szklanego, kamień brukowy i kostka granitowa. Przykładem takich materiałów są też tynki akrylowe - tłumaczy Przemysław Szlagowski, doradca techniczny "Grupy Atlas". - Wśród materiałów, na które podatek wzrósł, a więc objętych zwrotem, wyróżnić można cegły, dachówki i materiały ceramiczne, cement, wapno, gips, wełnę mineralną, a także wyroby z betonu i gipsu oraz glazurę. Zaliczają się do nich zarówno suche zaprawy klejące, zaprawy do systemów ociepleń, jak i gładzie gipsowe, na przykład "gipsar". Rekompensata za wzrost podatku VAT dotyczy również takich materiałów, jak tarcica podłogowa, okna, drzwi, ościeżnice i progi drewniane, tapety papierowe, konstrukcje stalowe, kotły CO, wodomierze i gazomierze, zlewy, umywalki ze stali nierdzewnej, wanny żeliwne i emaliowane.