Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

To było dyktando z „zaproseniem” do poznania świętokrzyskiej gwary. Mieszkańcy sprawdzili, czy umieją ją poprawnie zapisać

Bartłomiej Bitner
Bartłomiej Bitner
II Dyktando Gwarowe pisały 33 osoby. Z jego tekstem najlepiej poradziła sobie Alina Rdzanek z miejscowości Podgórze.
II Dyktando Gwarowe pisały 33 osoby. Z jego tekstem najlepiej poradziła sobie Alina Rdzanek z miejscowości Podgórze. Dawid Łukasik
33 osoby pisały w sobotę, 3 marca, w Wilkowie w gminie Bodzentyn II Dyktando Gwarowe. Zmierzyły się nie tylko z ortografią, ale sprawdziły znajomość słów charakterystycznych dla regionu świętokrzyskiego. Najlepiej poszło to Alinie Rdzanek z Podgórza.

Dyktando Gwarowe odbyło się po raz drugi. Tym razem miejscem jego pisania była świetlica wiejska w Wilkowie. Przyjechały do niej 33 osoby, które postanowiły sprawdzić, na jakim poziomie mają wiedzę, jeśli chodzi o słownictwo typowe dla świętokrzyskiej gwary.

Śmiałkowie pisali ze słuchu wiersz z 1939 roku „Zaprosenie w Góry Świetokrzyskie” Katarzyny Zaborowskiej. Łatwo nie mieli, bo utwór nacechowany jest słowami typowymi dla naszej regionalnej gwary, ale w tym takimi, które spotykamy coraz rzadziej, nawet w sercu Gór Świętokrzyskich.

Dyktando składało się z dwóch części. Tą drugą – nie ocenianą, bo przygotowaną jako dodatkową zabawę dla piszących – był test wiedzy. Uczestnicy musieli podać definicje wyrazów i zwrotów gwarowych, czyli napisać, co oznacza między innymi „zaciognoć” czy „cheławy”. Jak się okazało, chodziło tu o „sznurować” lub „obwiązać” i „ułomny” albo „kaleki”.

Z dyktandem najlepiej poradziła sobie Alina Rdzanek z Podgórza. Nie napisała go bezbłędnie, ale miała tylko kilka potknięć – dlatego zdobyła tytuł Mistrza Gwarowego. Drugie miejsce zajął Kacper Świderski z Bodzentyna, a trzecie – Agnieszka Wrona z Woli Szczygiełkowej.

- To dyktando jest świetną okazją do przypomnienia gwary świętokrzyskiej. Jego druga edycja była, nawiązując do tytułu wiersza, takim „zaproseniem” do tego, by tę gwarę poznać i wiedzieć, jak poprawnie ją zapisywać. Myślę, że to ważne, bo w końcu mieszkamy w Górach Świętokrzyskich. Cieszę się, że w sobotę dyktando pisało tak wiele osób. To oznacza, że nie jesteśmy obojętni wobec naszych tradycji i w pewien sposób chcemy je pielęgnować – mówi Dariusz Skiba, burmistrz Bodzentyna.

A oto tekst dyktanda, czyli wiersz „Zaprosenie w Góry Świetokrzyskie” Katarzyny Zaborowskiej:
Posłuchojcie prose, moi dobrzy ludzie,
Niekze ten mój wiersik po darmo nie pódzie,
Bo wos kce zaprosić w Świetokrzyskie Góry,
Tu sie ludzie schodzo, jak descowe chmury.
Bo u nos przyjemnie i bardzo wesoło,
Sady uowocowe, lassy nauokoło,
Jes takze i klastór w Świety Katarzynie,
Chto przyjedzie zwiedzić, to go tyz nie minie.
W tych murach klastornych słuzebnice boze,
Kto ich kce zobocyć, to bez kratke moze,
Cego komu trzeba, to dzwonkiem poprosi,
Bo roz tylko rusy, to dzwonek uogłosi,
A na uodgłos dzwonka dobrodzika biegnie
Choćby nawet wiecór, ale lepi we dnie,
I się zapytuje, cego se goś zycy?
W ni tyle dobroci, co ez nie policy.
Jak zwiedzicie klastór, idźcie w Góre Łyso,
To tam zobocycie znów przyrode inso,
Bo stoi kaplicka świetego Franciska,
A studzinka przy ni, w chtóry woda trysko.
Ta woda cudowno to ludziom gustuje.
Chto sie ji napije, to sie zdrowym cuje.
A za tom kaplickom stoi drugo dali,
W ni świety Mikołoj w niebie Boga kwoli.
Jes i Złoty Stocek, w chtórym pełno wody,
Bo go doł Pon Jezus lo ludzki wygody.
A na scycie góry krzys Chrystusa stoi
uÓn swoim widokiem uokolice stroi.
Ino nie ur-zicie baby carownicy,
Chtóro w downych casach kreła się w Łysicy
I straseła ludzi, a nojbardzi w nocy,
Chodzieła jak potwór, wytrzescała uocy.
A teroz ji ni ma, bo się cegoś zlekła,
Złapała łopate, uuciekła do piekła,
A co się z niom dzieje, to nie wie nikt tego,
Bo chtórych straseła, ni ma i jednego.
W Świetokrzyskich Górach sporo pieknych rzecy,
Jeśli będę zeła, to uopowiem wiecy.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na echodnia.eu Echo Dnia Świętokrzyskie