Dzień Judaizmu po raz pierwszy w "Świętokrzyskim Sztetlu" w Chmielniku

Koszta

Koszta

Utworzenie Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego "Świętokrzyski Sztetl" w budynku zabytkowej synagogi w Chmielniku, a także jej odnowienie, kosztowało 6 milionów 660 tysięcy złotych. Dofinansowanie z Unii Europejskiej (w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) wyniosło 3 miliony 996 tysięcy złotych. Ponadto realizację tej inwestycji kwotą miliona złotych dofinansowało Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Obiekt, w którym mieści się Ośrodek, został wzniesiony w latach 1633-1636. Po II wojnie światowej pozostawiono go samemu sobie, tylko stał i niszczał. 13 lat temu władze Chmielnika podjęły się próby odnowienia synagogi i stworzenia w nim miejsca, które upamiętniałoby obecność żydowskiego społeczeństwa w tym mieście. Po ponad dekadzie rozpoczęły się prace modernizacyjne, obiekt został wyremontowany, zyskał nowy blask. Co prawda do częściowego zwiedzania został udostępniony już 15 czerwca zeszłego roku, ale trwały jeszcze ostatnie prace wykończeniowe, związane między innymi z odnową tak zwanego babińca, czyli miejsca, gdzie kiedyś modliły się kobiety. Stąd inauguracja w pełni nastąpiła dopiero 11 listopada.

Świętokrzyski Sztetl w Chmielniku - ZOBACZ GALERIĘ

Marszałek Adam Jarubas był jednak w czwartek, z okazji przypadającego na 17 stycznia Dnia Judaizmu, dopiero po raz pierwszy w Ośrodku. Bardzo chwalił pomysł jego otworzenia i zarazem odnowę synagogi. - Bardzo ważne, żebyśmy pokazywali turystom to, co mamy najpiękniejszego i najbardziej autentycznego. To miejsce jest z pewnością symboliczne, bo Chmielnik nie promuje tylko swojego miasta, ale zwraca też uwagę w tym miejscu na sztetle w województwie świętokrzyskim, a więc dawne miasteczka o dużej społeczności żydowskiej, których w regionie było wiele - podkreśla Adam Jarubas.

Ośrodek może pochwalić się w szczególności jedyną na świecie, zaprojektowaną przez Mirosława Nizio szklaną bimą, która służyła do czytania Tory, a dziś przeznaczona jest na mini-koncerty. Jest ona wiernym odwzorowaniem (w skali 1:1) oryginalnej kamiennej bimy, która kiedyś znajdowała się w synagodze.

Dlaczego Ośrodkowi nadano imię Majera Małego?

Wyjaśnia Piotr Krawczyk, zastępca kierownika Ośrodka Edukacyjno-Muzelanego "Świętokrzyski Sztetl":

Wszystko zaczęło się ponad 10 lat temu, gdy przygotowywaliśmy się do pierwszej edycji Spotkań z Kulturą Żydowską. W jej organizacji pomagali nam potomkowie rodziny Kaliszów, która do 1939 roku mieszkała w Chmielniku. Okazało się, że jedna z pomagających nam osób zna mieszkającego w Izraelu mężczyznę, a on, zanim wybuchła II wojna światowa, także mieszkał w naszym mieście. Okazał się nim Majer Mały, który zapragnął przyjechać na Spotkania. Dotarł na nie i tak mu się spodobało, że od tamtej pory uczestniczy w nich co roku. Chcieliśmy mu za to podziękować i w ramach uhonorowania postanowiliśmy jego imieniem nazwać Ośrodek Edukacyjno-Muzealny "Świętokrzyski Sztetl".