Wyjątkowy występ w Chmielniku. Koncertu Chóru Synagogi pod Białym Bocianem wysłuchało blisko 400 osób

Ten koncert wieńczący XXVI Festiwal Muzyki Organowej i Sakralnej Anima Mundi od początku zapowiadał się wyjątkowo. Już w połowie tygodnia zostały zarezerwowane prawie wszystkie miejsca w autobusie, który miał bezpłatnie dowieźć publiczność z Kielc do Chmielnika.

Niedzielna frekwencja zaskoczyła organizatorów: przed Kieleckim Centrum Kultury kłębił się tłum blisko dwustu melomanów. Szybka reakcja Jarosława Łyska, wicedyrektora KCK i czym prędzej podmieniono zwykły autobus MZK na najdłuższy przegubowy, żeby zabrać wszystkich chcących posłuchać jedynego w Polsce profesjonalnego chóru synagogalnego. Na miejscu okazało się, że drugie tyle widzów przyjechało indywidualnie. Agnieszka Dziarmaga, kierownik Ośrodka Edukacyjno - Muzealnego "Świętokrzyski Sztetl" mieszczącego się w synagodze dwoiła się i troiła, żeby pomieścić wszystkich.

Publiczność wypełniła całą emporę (babiniec) i salę główną, na siedząco, stojąco, jak kto mógł. I zaczął się niezwykły spektakl na jedenaście głosów, organy i skrzypce przeplatany barwnymi opowieściami Stanisława Rybarczyka, dyrygenta, wykładowcy Akademii Muzycznej, byłego dyrektora Opery Wrocławskiej, obecnie dyrektora Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie - Zdroju, człowieka - orkiestry, który przed dwudziestu laty powołał do życia chór Synagogi pod Białym Bocianem we Wrocławiu, który koncertuje w całej Europie i Stanach Zjednoczonych. Popłynęła opowieść o Moritzu Deutschu, wykładowcy Seminarium Rabinackiego w XIX - wiecznym Breslau (jak wówczas nazywał się Wrocław), który przybył z Wiednia, żeby uczyć śpiewu przyszłych kantorów i utworzył we wrocławskiej gminie żydowskiej chór, niezwykły, składający się z mężczyzn i kobiet, na wzór tych działających w diasporze żydowskiej na zachodzie Europy.

- Bo zachodni kantorzy tak zachwycili się chórami chrześcijańskimi, że postanowili także do synagog wpuścić chóry mieszane. Do tej pory w synagogach polskich działały tylko chóry chłopięco męskie, lub sam kantor dialogował z gminą - opowiadał Rybarczyk. Kolejną XIX - wieczną zdobyczą w synagogach były organy, które towarzyszyły śpiewom chórów.

- Być może także tutaj, w chmielnickiej synagodze rozbrzmiewały organy - zastanawiał się dyrygent tłumacząc się z instrumentarium, z którym towarzyszył chórzystom profesor Piotr Rojek, wykładowca muzyki organowej w Akademii Muzycznej we Wrocławiu, jeden z najbardziej utytułowanych wirtuozów tego instrumentu w Polsce. Chórzyści - absolwenci Wrocławskiej Akademii Muzycznej, w dużej części wychowankowie Stanisława Rybarczyka przypomnieli muzykę zamordowanych synagog w oparciu o odnalezione utwory Moritza Deutscha, Kurta Weila, Abrahama Ellsteina, Josepha Rosenblatta, śpiewy galicyjskich chasydów, modlitwy domowe, kantaty i wokalizacje Tory. Pieśni, które dziś odradzają się po Zagładzie. Z głosami współgrała akustyka synagogi, stanowiąc dopełnienie muzycznych fraz.

- Usłyszycie tu wiele dźwięków, które już znacie, albo wydadzą się wam dziwnie znajome - zapowiedział na początku koncertu Stanisław Rybarczyk. I można było odnaleźć "Alleluja" przypominające finał "Mesjasza" Hendla, i psalm 150 "Chwalcie Boga w jego świątyni" i 'Boże zmiłuj się nad nami" (Avijnum Alkejnum), harmonie nasuwające na myśl miejscami liturgię prawosławną, niezwykłą jedność głosów składającą się na harmonię świata. Jakby na potwierdzenie motta tego festiwalu, że świat ma jedną duszę: muzykę niosącą miłość i pokój. Koncert w chmielnickiej synagodze nie był jedynym z nadkompletem widowni w tegorocznej edycji Anima Mundi. Liczne audytorium miały również występy zespołu Mazowsze i rodziny Pospieszalskich. Za te wrażenia należą się organizatorom - Kieleckiemu Centrum Kultury zasłużone gratulacje. Apetyt na przyszłoroczną muzyczną ucztę Duszy Świata rośnie.

SPRAWDŹ najświeższe wiadomości z powiatu KIELECKIEGO