Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Odsłonięcie tablicy Marcysi ze zgrzytem

Kazimierz CUCH [email protected]
Tablica została poświęcona na prowizorycznym stojaku, przykrytym suknem, pod ścianą Panteonu Polskiego Państwa Podziemnego w Wąchocku.
Tablica została poświęcona na prowizorycznym stojaku, przykrytym suknem, pod ścianą Panteonu Polskiego Państwa Podziemnego w Wąchocku. K. Cuch
Tablicę pamiątkową poświęconą kapitanowi Emilii Malessa, pseudonim “Marcysia", żonie majora Jana Piwnika “Ponurego", odsłonięto i poświęcono na stojaku przykrytym zielonym suknem. Jeszcze nie wiadomo gdzie będzie zawieszona.

Po raz pierwszy od wielu lat mamy sytuację, gdy tablica poświęcona oficerowi Armii Krajowej, odznaczonemu Srebrnym Krzyżem Virtutti Militari, nie może zawisnąć w miejscu pamięci narodowej. Podobno Zarząd Krajowy Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej w Warszawie nie wyraził zgody na powieszenie tej tablicy w Panteonie Polskiego Państwa Podziemnego przy klasztorze w Wąchocku, którym zarządza. Tłumaczył to brakiem miejsca. Zapytaliśmy organizatorów, kto imiennie nie wyraził zgody? Otrzymaliśmy odpowiedź, że Zdzisław Rachtan, pseudonim “Halny".

-Tablicę ufundowała rodzina Jana Piwnika Ponurego i nasze stowarzyszenie Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury - Nurt":. Centrala kombatancka Armii Krajowej w Warszawie nie wyraziła zgody na umieszczenie jej w Panteonie Polskiego Państwa Podziemnego, tłumacząc to brakiem miejsca. Prawdopodobnie będzie umieszczona na ścianie zewnętrznej klasztoru Cystersów. Nie będzie umieszczona w krużgankach klasztoru, obok krypty z prochami Jana Piwnika Ponurego - mówi Szczepan Mróz, prezes Stowarzyszenia Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury - Nurt":

SPRZECZNE OPINIE

Jednak osoba uhonorowana tablicą, nawet 60 lat po samobójczej śmierci, wzbudza kontrowersje. Emilia Malessa z domu Izdebska urodziła się w Rostowie nad Donem (Ukraina) w 1909 roku. Podczas okupacji była wybitnym oficerem Armii Krajowej. Kierowała Wydziałem Łączności Zagranicznej. Miała najwyższe odznaczenia państwowe za bohaterstwo. W 1935 roku wyszła za mąż za Jakuba Malessę i się z nim rozwiodła. Podczas okupacji była żoną Jana Piwnika Ponurego.

Jednak po wojnie, podczas przesłuchań w ówczesnym Urzędzie Bezpieczeństwa, przesłuchującemu oficerowi, zwiedziona podstępem, podała nazwiska swoich podkomendnych. Środowisko partyzanckie uznało to za zdradę. Gdy wyszła na wolność spotkała się z wielkim ostracyzmem tego środowiska. Nie wytrzymała tego, popełniła samobójstwo 5 czerwca 1949 roku.

Cezary Chlebowski, autor książek o świętokrzyskich partyzantach, obecny na uroczystościach w Wąchocku i na Wykusie, stwierdził, że tylko ludzie niespełna rozumu mogą źle mówić o “Marcysi". Podobnego zdania jest rodzina Jana Piwnika Ponurego. Oczekują na umieszczenie tablicy poświęconej jej pamięci w godnym miejscu.

DWA DNI UROCZYSTOŚCI

Stowarzyszenie Pamięci Świętokrzyskich Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury - Nurt" wspólnie z rodziną majora Jana Piwnika “Ponurego zorganizowało dwudniowe uroczystości poświęcone kapitan Emilii Malessa, pseudonim “Marcysia". W sobotę był Pierwszy Marsz Szlakiem Miejsc Upamiętnionych oraz partyzanckie ognisko.

Uczestniczy przeszli od początku partyzanckiej drogi krzyżowej na Wykusie do mogił wielu partyzantów Zgrupowań Partyzanckich Armii Krajowej "Ponury - Nurt", poległych na Wykusie. Marsz odbywał się w towarzystwie duchownych, prowadzących modlitwy, a nadzorował go Szczepan Mróz, prezes wspomnianego stowarzyszenia pamięci oraz przewodnik świętokrzyski.

W niedzielę w Miejsko -Gminnym Ośrodku Kultury w Wąchocku była projekcja dwóch filmów z cyklu "Rewizja Nadzwyczajna" pod tytułem "Marcysia", autorstwa Dariusza Baliszewskiego. Rzucaja one pełne światło na osobę Emilii Malessa. Po niej wszyscy udali się do opactwa cystersów na mszę, w 100 rocznicę urodzin i 60 rocznicę samobójczej śmierci Emilii Malessy “Marcysi", żony “Ponurego". Po mszy było budzące kontrowersje poświęcenie i odsłonięcie tablicy pamiątkowej.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na echodnia.eu Echo Dnia Świętokrzyskie