Wciąż jemy nie najlepiej

W Polsce od dłuższego czasu panuje powszechna moda na prowadzenie zdrowego trybu życia, czyli uprawianie sportów i zdrowe odżywianie. Przynajmniej teoretycznie. Większość z nas, zapytana o przepis na zdrowie od razu odpowie: ruch oraz zdrowa, bogata w warzywa i owoce dieta. To prawda, znamy zalecenia specjalistów. Ale czy się do nich stosujemy? I dlaczego wciąż większość matek nie podaje swoim dzieciom minimalnej, zalecanej porcji warzyw i owoców lub soku dziennie?

W Polsce, od kilku lat prowadzone są akcje, które mają nieustannie przypominać, edukować oraz propagować zdrowe postawy żywieniowe wśród różnych grup społecznych. Działania takie podejmowane są zarówno przez agencje rządowe, jak i stowarzyszenia producentów różnych branż. Akcje edukacyjne często skierowane są do matek lub bezpośrednio do dzieci, bo wyrobienie odpowiednich nawyków żywieniowych od najmłodszych lat jest podstawą zdrowego społeczeństwa w przyszłości. Tymczasem okazuje się, że mimo podejmowanych działań edukacyjnych i coraz większej świadomości, większość z nas wciąż nie stosuje się do zaleceń ekspertów odnośnie zdrowego odżywiania.

Jak zauważyła profesor Krystyna Gutkowska, dziekan Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego

– Większość Polaków ma świadomość zaleceń ekspertów co do zdrowego sposobu odżywiania. Za wzrostem świadomości następują co prawda zmiany w nawykach żywieniowych, jednak jest to długotrwały proces. Zmiany trybu życia i sposobu odżywiania przychodzą nam z dużym trudem. Widać to na przykład w badaniach rynkowych dotyczących grup produktów, które zalecane są przez ekspertów jako podstawa zdrowego żywienia, czyli w konsumpcji warzyw, owoców i ich przetworów, w tym soków. Mimo przeprowadzanych od lat działań edukacyjnych spożycie tych produktów w Polsce jest wciąż zbyt niskie. Oczywiście, akcje prowadzone konsekwentnie i systematycznie, zaczynają przynosić efekty – po obserwowanym spadku spożycia tych produktów od 2002 roku, w ostatnim sezonie 2014/15 odnotowaliśmy wreszcie wzrost spożycia owoców.

Szukamy różnych wymówek, by do znanych nam rekomendacji się nie stosować. Brak czasu spowodowany pędem naszego życia, zaczynanie realizacji postanowień dotyczących zdrowego odżywiania „od poniedziałku”, aby już po 2 dniach wrócić do starych przyzwyczajeń, to tylko niektóre z nich. Szczególnie jednak niepokoi brak stosowania zasad zdrowego żywienia wśród matek, które kształtują nawyki żywieniowe przyszłych pokoleń, i to pomimo tego, że zdają sobie sprawę z negatywnych konsekwencji nieprawidłowego odżywiania. Oprócz braku czasu matki jako jedną z wymówek podają informację, że ich dziecko nie lubi warzyw lub owoców.Jak widać nie lubimy i boimy się zmian, uważamy, że są kosztowne, a także czaso- i pracochłonne. A przecież nie musimy wszystkiego robić od razu. Możemy metodą małych kroków wprowadzać zmiany w swoich przyzwyczajeniach żywieniowych - mówi pani profesor.

- Na początek możemy zacząć, na przykład od zjadania jabłka lub wypijania szklanki soku owocowego do śniadania oraz wybrania się na dłuższy spacer, chociaż raz w tygodniu. Potem, można dodać do tego na przykład kilka małych marchewek lub szklankę soku warzywnego na drugie śniadanie i wizytę w klubie fitness raz na tydzień. W ten sposób, bez radykalnej, nagłej zmiany, powoli przyzwyczaimy się do nowego trybu życia - dodaje.

– Instytut Żywności i Żywienia od wielu lat angażuje się i chętnie wspiera akcje propagujące zdrowe odżywianie. Przypomnę, że eksperci z całego świata, w tym z naszego Instytutu, nieustannie podkreślają, że aby cieszyć się dobrym zdrowiem należy spożywać minimum 400 g owoców lub warzyw każdego dnia w 5 porcjach, z czego jedną (około 200 ml) może stanowić szklanka soku. Jeśli my lub nasze dzieci nie lubimy konkretnego warzywa czy owocu możemy skorzystać z innego produktu z tej grupy lub soku owocowo-warzywnego - mówi z kolei doktor Katarzyna Stoś, profesor nadzwyczajny Instytutu Żywości i Żywienia.