Witamina D - dlaczego jest tak ważna wyjaśniają specjaliści ze Szpitala Dziecięcego

- Witamina D jest niezbędna do wchłaniania wapnia z jelita. Jej niedobór u dzieci jest przyczyną rozwoju krzywicy czyli upośledzenia mineralizacji rosnącej kości i chrząstek. - mówi lek.med Kinga Sawińska z Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Kielcach przy ul. Langiewicza 2 - Do prawidłowego rozwoju i mineralizacji układu szkieletowego oraz zmniejszenia ryzyka chorób cywilizacyjnych niezbędna jest nie tylko odpowiednia ilośc witaminy D i wapnia, ale także przestrzeganie zasad aktywnego wypoczynku na świeżym powietrzu. Szczególnie ważna jest urozmaicona dieta zawierająca produkty bogate lub wzbogacone w witaminę D i wapń, w tym mleko i przetwory mleczne oraz ryby.

Nie tylko noworodki

U młodzieży i dorosłych brak odpowiedniej ilości witaminy D w organiźmie zwiększa ryzyko rozwoju wielu innych chorób, m.in. cukrzycy typu1, nowotworów na przyklad: piersi, prostaty, jelita grubego oraz chorób takich jak stwardnienie rozsiane, reumatiodalne zapalenie stawów, układowy toczeń rumieniowaty), sercowo-naczyniowych oraz zespołu metabolicznego. W związku z tym właściwe zaopatrzenie organizmu w witaminę D jest bardzo ważne.

Witamina D i słońce

Regularna ekspozycja na słońce stanowi istotne źródło witaminy D, jednak powszechnie dziś stosowane kremy z filtrami przeciwsłonecznymi mogą redukować wydajność syntezy skórnej pod wpływem promieniowania UVB nawet o 90%. W naszej szerokości geograficznej synteza skórna zachodzi od kwietnia do września, przy zapewnieniu minimum 15 minutowej ekspozycji na słońce około 18% powierzchni ciała - wystarczy miec odsłonięte przedramiona i częściowo nogi, w godzinach od 10 do 15, bez stosowania filtrów ochronnych. Natomiast od października do marca synteza skórna praktycznie nie zachodzi. Aktualnie nie zaleca się bezpośredniej ekspozycji na słońce niemowlętom poniżej 6 miesiąca życia, a w pozostałych grupach wiekowych znaczne jej ograniczenie oraz stosowanie kremów z filtrami przeciwsłonecznymi.

Aktualne -2009 rok- zalecenia Zespołu Ekspertów dotyczące suplementacji witaminy D.

Noworodki donoszone:
400 IU/24h u wszystkich noworodków począwszy od pierwszego dnia życia

Noworodki urodzone przedwcześnie:
400-800IU/24h od pierwszych dni życia (jeśli jest możliwe żywienie przez przewód pokarmowy) i kontynuować do ukończenia 40 tygodnia wieku skorygowanego, a następnie podawać w dawce 400IU/24h

Niemowlęta urodzone o czasie
Karmione piersią- 400IU/24h
Karmione mlekiem modyfikowanym- 400IU/24h łącznie z diety i preparatów farmaceutycznych ( przy spożyciu 1000 ml mleka początkowego i 700-800 ml mleka następnego dodatkowa suplementacja nie jest wymagana . U dzieci karmionych w sposób mieszany lekarz ustala dawkę witaminy D indywidualnie, obliczając jej zawartość w podawanym mleku modyfikowanym. Ponieważ stężenie witaminy D w pokarmie kobiecym jest bardzo małe, w obliczeniach nie uwzględnia się jej podaży.

Dzieci 1-18 rok życia
Podaż z żywności i/lub preparatów farmaceutycznych- 400IU/24h, w okresie od października do marca, a także w miesiącach letnich jeśli nie jest zapewniona dostateczna synteza skórna witaminy D. U dzieci z nadwagą lub otyłością należy rozważyć zwiększenie dawki witaminy do 800-1000IU/24h

Kobiety ciężarne i karmiące piersią
Bardzo ważne jest zapewnienie prawidłowych zasobów witaminy przed planowaną ciążą. Suplementacja w dawce 800-1000IU/24h należy prowadzić od drugiego trymestru ciąży, o ile nie jest zapewniona właściwa podaż z diety i/lub synteza skórna.

Uwaga!
Zespół rekomendujący powyższe zalecenia zwraca uwagę, że nie ma żadnych podstaw do zmiany zalecanego dawkowania witaminy D jedynie na podstawie wielkości ciemienia, opóźnionego ząbkowania, opóźnionego pojawiania się jąder kostnienia głowy kości udowej, rozmiękania potylicy czy nadmiernego pocenia się dziecka! W razie wątpliwości co do stanu zaopatrzenia organizmu w witaminę D należy oznaczyć podstawowe parametry gospodarki wapniowo-fosforanowej oraz poziom witaminy D. Stwierdzenie u niemowlęcia (otrzymującego witaminę D w zalecanej dawce) rozmiękania potylicy nie upoważnia do rozpoznania niedoboru witaminy D. Rozmiękanie potylicy może wskazywać na nadmiar fosforanów, a niekiedy występuje u zupełnie zdrowych, szybko rosnących niemowląt.