Na uroczystości wręczenia not identyfikacyjnych byli między innymi prezes IPN Jarosław Szarek, przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej i wojska. Zidentyfikowano szczątki, wydobyte w trakcie prac prowadzonych przez od 2012 roku przez IPN.
Wśród zidentyfikowanych znaleźli się również żołnierze pochodzący z województwa podkarpackiego – Tadeusz Gajda pseudonim „Tarzan” (1924–1946) i Adam Mirecki pseudonim „Adaś” (1909–1952).
- Fundamentalna działalność antykomunistyczna Tadeusza Gajdy „Tarzana” była związana z dzisiejszym powiatem stalowowolskim i tarnobrzeskim. To właśnie w 1945 roku na jego terenie „Tarzan” utworzył oddział składający się z osób pochodzących między innymi z Dzierdziówki, Kotowej Woli, Zbydniowa, Turbi, Rozwadowa - wylicza Katarzyna Sabat, doktorantka w Katedrze Biografistyki Pedagogicznej Wydziału Nauk Społecznych KUL. - Do głównych zadań „Tarzana” i jego żołnierzy należało przeprowadzenie akcji w obronie mieszkańców wsi położonych w północnej części wideł Wisły i Sanu, wymierzanie kary chłosty na gorliwych sprzymierzeńcach „władzy ludowej”, rozbrajanie posterunków Milicji Obywatelskiej, a także akcje ekspropriacyjne związane z koniecznością utrzymania żołnierzy w oddziale.
Katarzyna Sabat, która zainteresowania badawcze koncentruje wokół biografii osób związanych z polskim podziemiem niepodległościowym i antykomunistycznym, dodaje, że aresztowanie Tadeusza Gajdy „Tarzana” przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa nastąpiło 7 sierpnia 1946 roku w Tarnowie.
- Po kilkudniowym procesie sądowym, Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie na sesji wyjazdowej w Tarnowie 27 września 1946 roku ogłosił wyrok w sprawie Gajdy – śmierć. Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski wobec tego 22-letniego mężczyzny. Tadeusz Gajda „Tarzan” został zamordowany 14 października 1946 roku za walkę o niepodległość państwa polskiego - przypomina Katarzyna Sabat.
Przez wiele lat rodzina „Tarzana” nie znała dokładnego miejsca pogrzebania jego ciała.
- W październiku 2017 roku specjaliści Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN we współpracy z Oddziałową Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu IPN w Krakowie prowadzili prace poszukiwawczo - ekshumacyjne na krakowskim Cmentarzu Rakowickim - kontynuuje Sabat. - Znalezione szczątki poddano badaniom sądowo-medycznym oraz analizie genetycznej w celu identyfikacji ich tożsamości. Udało się.
Notę identyfikacyjną śp. Tadeusza Gajdy odebrał z rąk prezesa IPN doktora Jarosława Szarka i profesora Krzysztofa Szwagrzyka syn „Tarzana” – Andrzej Gajda.
Notę identyfikacyjną w Warszawie odebrała także 102-letnia pani Maria Mirecka-Loryś, pochodząca z Ulanowa i mieszkająca w naszym regionie działaczka podziemia narodowego w latach 1939–1945, członkini Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendantka Główna Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet. IPN odnalazł szczątki jej starszego brata, śp. Adama Mireckiego, ps. Adaś, zamordowanego w 1952 roku.
Adam Mirecki - członek Związku Akademickiego Młodzież Wszechpolska i Stronnictwa Narodowego oraz NOW i AK, w czasie wojny obronnej walczył w składzie 2 Dywizji Piechoty Legionów. Dwukrotnie trafił do niewoli niemieckiej, skąd dwukrotnie zdołał uciec, był więźniem obozów, między innymi w Bergen-Belsen.
W listopadzie 1945 roku powrócił do Polski i zaangażował się w działalność konspiracyjną przeciw komunistom. Kilka tygodni później – zagrożony aresztowaniem przez UB – opuścił kraj razem z kilkunastoma działaczami narodowymi i przez Czechosłowację trafił do zachodnich Niemiec. W maju 1946 przyjechał do Polski jako kurier SN. 17 lipca został aresztowany przez UB i wyrokiem Sądu Wojskowego Rejonowego z 23 maja 1947 skazany na karę 6 lat więzienia, złagodzoną w wyniku amnestii do 3 lat. 17 lipca 1949 został zwolniony z więzienia i rozpoczął studia prawnicze na KUL. Ponownie aresztowany 5 grudnia 1951 w związku z tzw. „sprawą Bergu”, wyrokiem wojskowego sądu w Warszawie pod przewodnictwem podpułkownika Mieczysława Widaja został skazany na karę śmierci. Wspólnie z nim skazani zostali na śmierć jego współtowarzysze broni – Władysław Lisiecki i Mieczysław Gągorowski. 9 lipca 1952 Najwyższy Sąd Wojskowy utrzymał wyrok w moc, a prezydent Bolesław Bierut decyzją z 17 października 1952 nie skorzystał z prawa łaski. Rozstrzelano go w więzieniu mokotowskim 24 października 1952. Jego symboliczny grób znajduje się na cmentarzu w Racławicach koło Niska i na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie w Kwaterze „Na Łączce”. W 1992 i 1994 Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego unieważnił wcześniejsze wyroki, stwierdzając że przypisane Adamowi Mireckiemu czyny były związane z działalnością na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.
POLECAMY RÓWNIEŻ:
ZOBACZ TAKŻE: FLESZ. GŁOSOWANIE POZA MIEJSCEM ZAMELDOWANIA
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
