Akcja przeprowadzona 2 lutego 1944 roku w centrum Jędrzejowa była jedną z najbardziej spektakularnych przeprowadzonych przez partyzantów na terenie powiatu jędrzejowskiego w czasie II wojny światowej. Można o niej przeczytać w wielu wydawnictwach, między innymi w książce pod tytułem "W jędrzejowskim obwodzie AK" Andrzeja Ropelewskiego, pseudonim "Karaś".
TAK TO BYŁO
1 lutego 1944 roku Gestapo aresztowało w Jędrzejowie pięciu żołnierzy Armii Krajowej. Był to bolesny cios zadany konspiracji. Niemcy wiedzieli, że dostali w swoje ręce ludzi związanych z Komendą Obwodu Armii Krajowej. W czasie przesłuchań bili i torturowali aresztowanych. Z uwięzionymi nawiązał kontakt ulokowany w Kripo w charakterze "wtyczki" szef kontrwywiadu Obwodu Armii Krajowej Eugeniusz Adamczyk "Wiktor". Zameldował on o aresztowaniach komendantowi Obwodu majorowi Stefanowi Gądzio "Kosowi" i zaproponował plan odbicia więźniów.
"Kos" do wykonania zadania wyznaczył oddział dywersyjny z Wodzisławia, dowodzony przez sierżanta Józefa Maja "Balleta" w składzie: Jan Stępkowski "Michał", Zygmunt Szyksznian "Orzeł", Jan Turek "Kokoto", Stanisław Urban "Kuźmicz. Akcję ubezpieczali Jerzy Ostrowski "Eliza, Władysław Trątnowiecki "Sarna", Mieczysław Karkowski "Grab" i Hieronim Piasecki "Walmiecz".
PERFEKCYJNA AKCJA
Pięcioosobowy oddział sierżanta Józefa Maja "Balleta" zakradł się niepostrzeżenie na podwórze budynku 2 lutego 1944 roku o godzinie 19. Po perfekcyjnie przeprowadzonej, brawurowej akcji, trwającej zaledwie kilka minut, uwolniono więźniów i wycofano się nie ponosząc strat własnych. Niemcy byli całkowicie zaskoczeni.
Podczas akcji w Jędrzejowie partyzanci uwolnili z więzienia Gestapo sześć osób. W gronie tym byli: Stanisław Białkiewicz "Zaremba", Zbigniew Białkiewicz "Świerk", Adam Grabowski "Mocny", Zbigniew Grabowski "Czarny" oraz Stanisław Skowronek "Pniak".
KU PAMIĘCI
Placówka Gestapo znajdowała się niemal na przeciwko Liceum Ogólnokształcącego imienia Mikołaja Reja w Jędrzejowie. Przed budynkiem tej szkoły kilka lat temu wmurowano tablicę upamiętniającą te wydarzenia. Co roku organizowane są również uroczystości patriotyczne. Tak było i w tym roku.
W klasztorze Cystersów odprawiona została msza święta, po której uczestnicy przemaszerowali pod pomnik majora Stefana Gądzio "Kosa" znajdujący się przed budynkiem Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych numer 2 imienia Stefana Roweckiego "Grota" w Jędrzejowie. Tam krótko przypomniano historię i złożono kwiaty.
W uroczystości wzięli udział między innymi przedstawiciele organizacji kombatanckich, jędrzejowscy samorządowcy, przedstawiciele Komendy Powiatowej Policji w Jędrzejowie, Straży Miejskiej, a także harcerze i młodzież.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
